Tolken die eindeloos op zich laten wachten, te elfder ure afbellen, de verkeerde taal spreken, of niet komen opdagen bij een zitting. Het is een greep uit de klachten die vreemdelingen- en asieladvocaten hebben over de dienstverlening van het bedrijf Concorde Group BV, dat per 1 januari de tolkdiensten overnam van het Tolk- en Vertaalcentrum Nederland (TVcN).
Concorde won eind vorig jaar een aanbesteding die was uitgeschreven door het ministerie van Justitie, maar blijkt slecht voorbereid op de praktijk. De Specialisten Vereniging Migratierecht Advocaten, de Vereniging Asieladvocaten en Juristen Nederland, en de Adviescommissie Vreemdelingenrecht van de Orde schreven daarom een brandbrief naar de minister met het dringende verzoek in te grijpen, en ook de orde maakte haar zorgen kenbaar. Naar aanleiding van het bericht in de Orde van de Dag stelde de SP Kamervragen over de kwestie.
Ook de tolken en vertalers zijn ongelukkig met de gang van zaken. Thelma Pondaag, schrijver van de brief aan de minister, kreeg talloze mails van verontruste tolken. De goeden lijden onder de slechten, zeggen zij.
Oneigenlijke concurrentie
Concorde hanteert het systeem: wie het eerst komt, het eerst maalt, waarbij tolken via internet op opdrachten kunnen reageren. Maar even gemakkelijk kan de opdracht weer worden afgezegd, zonder dat daar sancties op volgen, bijvoorbeeld omdat zich een lucratievere klus aandient. Concorde, of de advocaat, moet dan op het laatste moment op zoek naar een andere tolk. Zo is een geval bekend van een tolk die zijn vrouw blindelings alle via internet door Concorde aangeboden diensten laat reserveren, en pas later de hem onwelgevallige opdrachten annuleert – of niet.
Kwalijk is ook, aldus de briefschrijvers, dat er oneigenlijke concurrentie met de IND is ontstaan omdat IND en advocatuur uit hetzelfde tolkenbestand putten. De advocatuur, maar ook de Raad voor Rechtsbijstand, Vreemdelingenpolitie en Vluchtelingenwerk hadden daarom eerder aangedrongen op een gezamenlijke aanbesteding, om concurrentie in de dienstverlening te voorkómen. Het lijkt erop dat de IND desondanks tóch eigen afspraken maakt met de tolken, die door de dienst niet alleen langer worden ingehuurd, maar ook zonder tussenkomst van Concorde krijgen uitbetaald.
Door de gebrekkige dienstverlening hebben advocaten in de helft van de gevallen moeten teruggrijpen op de dienstverlening van het TVcN. Concorde wil die cijfers niet bevestigen, en verwijst naar de opdrachtgever, het ministerie. Overigens hebben strafrechtadvocaten minder last van de problemen. Die kunnen op grond van art. 26 Besluit Vergoedingen Rechtsbijstand 2000 met hun eigen tolken blijven werken, hoewel op grond daarvan geen vertaalwerkzaamheden worden vergoed. Het ministerie had bij het ter perse gaan van dit nummer nog niet gereageerd, maar zei dat deze week te doen.
Tatiana Scheltema, Orderedacteur