De leden van de commissie bestuurlijke vernieuwing vormen volgens Huydecoper een aardige afspiegeling van de balie. Ruth van Andel zit bij een groot kantoor, Frans Knüppe is oud-deken in Arnhem en maakt deel uit van een middelgroot kan-toor. Peter van Alkemade heeft een sociale praktijk bij een kleiner kantoor en Lotje van den Puttelaar is net afgetreden als lid van de Algemene Raad. Jan Suyver zit in de commissie als algemeen secretaris van de Orde.
Huydecoper: ‘Eigenlijk is het een verkeerde benadering om te kijken waar de leden vandaan komen. We praten niet met elkaar als vertegenwoordigers van een bepaalde achterban, maar vanuit de gedachte: wat is de beste oplossing voor de samenleving?’ Huydecoper zelf was dertig jaar advocaat, zat in de Algemene Raad en was twee jaar algemeen deken. Sinds 2001 is hij A-G bij de Hoge Raad, maar hij volgt de ontwikkelingen in de advocatuur nog altijd met veel belangstelling. Na vijftig jaar Advocatenwet is het volgens hem wel tijd voor een ‘winterbeurt’.
Scheve verhoudingen
Vooruitlopen op de conclusies van de commissie kan natuurlijk niet, maar à titre personnel wil Huydecoper wel wat gedachten delen. Veel knelpunten vragen volgens hem om flexibele oplossingen, en daar leent de wet zich niet voor. Beleidsnotities kun je desgewenst zelf weer aanpassen. Versoepeling van de samenwerking kun je bijvoorbeeld regelen met (huishoudelijke) reglementen en formatieafspraken tussen de Algemene Raad en het College van Afgevaardigden. ‘Er is behoefte om het proces vlotter te laten lopen, en de kritiek op dit punt herken ik ook uit mijn tijd als deken. Anderzijds kost besluitvorming met “regering en parlement” nu eenmaal veel tijd. Het is zoeken naar de juiste balans tussen slagvaardigheid en draagvlak.’
Hoewel Huydecoper zuinig wil zijn met wettelijke maatregelen, zal de commissie naar zijn verwachting wel met een voor-stel voor wetswijziging komen. Dat geldt in elk geval voor de samenstelling van het College van Afgevaardigden. De huidige opzet leidt er bijvoorbeeld toe dat minder dan 200 advocaten uit het arrondissement Middelburg drie vertegenwoordigers in het college hebben, terwijl Amsterdam met 4500 advocaten er zeven heeft. Huydecoper: ‘Die verhoudingen liggen zo scheef, daar moeten we wat aan doen.’ Welk kiesstelsel de commissie aanbeveelt, zal nog moeten blijken. Natuurlijk kijkt men daarbij ook naar de nieuwe gerechtelijke kaart die eraan komt.
Geen bedrijf
Naast de structuur op landelijk niveau buigt de commissie zich ook over de verhouding tussen de lokale ordes en de landelijke. De term ‘centrale sturing’ staat Huydecoper niet zo aan. De landelijke orde moet op nationaal niveau met één stem spreken om politiek gewicht in de schaal te leggen. Interne aangelegenheden die landelijk spelen moeten landelijk worden geregeld. Maar de advocatuur is geen organisatie die een product maakt en door een centraal, professioneel management gestuurd moet worden. ‘Het gaat om de bevordering van de goede praktijkuitoefening, de stem van de balie in de samenleving. Dat is niet iets wat je stuurt.’ Over de bevoegdheden op lokaal niveau zegt de wet niet veel. Het is mooi dat de wet hier losjes in is, vindt Huydecoper, maar soms ontstaat spanning als bijvoorbeeld stage-eisen of heffingen uiteenlopen. Er gaan ook stemmen op dat de handhaving in sommige arrondissementen te wensen overlaat. Hier valt te denken aan een regeling die botsing van bevoegdheden voorkomt, aldus Huydecoper.
Trudeke Sillevis Smitt, vakredacteur