Op 9 november jl. spraken in een kerkje in Bussum managing partners van advocatenkantoren over de vraag hoe de juiste balans kan worden gevonden tussen gezamenlijke focus en individuele vrijheid van partners. Bestuursleden worstelen met die vraag: ten eerste zijn ze niet opgeleid om een lastige organisatie te leiden. En bovendien is het vinden van die balans gecompliceerd. Doen ze weinig of niets, dan krijgen ze het (terechte) verwijt dat ze waardeloze bestuurders zijn. En grijpen ze fors in, dan krijgen ze het (eveneens terechte) verwijt dat ze de noodzakelijke autonomie van professionals om zeep helpen.
In de bijeenkomst bepleitte Steven Schuit als inleider de noodzaak van gezamenlijke focus. De tijd is voorbij – zo zei hij – van individuele professionals, met het kantoor als gezamenlijk dak maar verder weinig samenwerking en geen gezamenlijke strategie. Het werd tijd voor ‘accountability’: afspraak is afspraak. Dus als je samen een strategie hebt uitgestippeld, moet iedereen zich daaraan houden, ook de meest winstgevende partner. Alleen zo kun je werken aan een kantoor dat echt specialiseert, samenwerkt en dat een herkenbare identiteit heeft, onder meer tegenover cliënten.
Winfried van den Muijsenbergh vond dat wel zinvol maar waarschuwde dat echte kwaliteit toch betrokkenheid en passie van de individuele advocaten vereist. Wat dat betreft is er sinds Cicero niet veel veranderd. Als je ze in een (strategische) dwangbuis wringt, verliezen ze die kwaliteiten. Er zijn grote organisaties in overvloed waar dat wordt bewezen. Dus je moet de autonomie van de individuele advocaat respecteren en ze met zachte hand overtuigen van de gewenste richting.
De juiste balans tussen gezamenlijke focus en individuele autonomie verschilt van kantoor tot kantoor. Je kunt echter veilig stellen dat de meeste advocatenkantoren te veel aan de kant van de autonomie zitten: ‘Vrijheid, blijheid’ en ‘Het gaat toch al jaren goed’. Maar IBM en KLM laten zien wat er gebeurt wanneer je geconfronteerd wordt met gefocuste concurrentie: schijnbaar onaantastbare marktpositie ging verloren aan Dell en EasyJet/Ryanair.
De conclusie zal dus meestal zijn: werken aan focus. Partners houden aan afspraken. Maar voorzichtig: geen dwangbuis. Menig bestuurder zal in dat kerkje in Bussum een schietgebedje hebben gedaan om steun en wijsheid.
“Gouden tip: vind voor het kantoor de juiste balans tussen anarchie en kadaverdiscipline”
Dolph Stuyling de Lange