Amsterdamse Dekenprijs
De Amsterdamse Dekenprijs is dit jaar uitgereikt aan de Syrische mensenrechten-advocaat Muhannad Al-Hassani voor zijn strijd tegen mensenrechtenschendingen in Syrië. Al-Hassani zit een gevangenisstraf van drie jaar uit, en werd onlangs nog door een celgenoot in elkaar geslagen omdat hij niet nationalistisch genoeg zou zijn.
De Amsterdamse deken Germ Kemper prees Al-Hassani om zijn ‘trouw aan principes die elke advocaat niet alleen met de mond mag belijden maar ook, als het er echt toe doet, hoog in het vaandel moet houden.’ Kemper hekelde daarnaast de ‘actieve rol’ van de Syrische Orde van Advocaten bij de neergang van Al-Hassani: die schrapte hem vorig jaar van het tableau omdat hij de Syrische staat in diskrediet gebracht zou hebben, en zonder toestemming bestuurslid was geworden van mensenrechtenorganisatie SWASIYAH. ‘De Syrische Orde maakt zich derhalve schuldig aan een ontoelaatbare inperking van Al-Hassani’s recht op vrije meningsuiting, en het recht van vereniging en vergadering,’ aldus Kemper.
Op Kempers verzoek onderzoekt het bestuur van de International Bar Association nu de mogelijkheid de Syrische Orde te schrappen of te schorsen, zolang zij meewerkt aan het schenden van mensenrechten. Het Credentials Committee van de IBA zal zijn bevindingen tijdens het jaarcongres volgend jaar maart in Parijs, presenteren.
Dat de IBA daarbij op eieren zal moeten lopen is denkbaar, zegt Kemper. ‘Naar verluidt zat de Chinese delegatie al buitengewoon strak naar hun papiertjes te staren. Maar enerzijds is dit een club die de ene na de andere schitterende motie aanneemt over de Rule of Law, anderzijds is er een lid-organisatie die alle normen met voeten treedt. Ik vind dat je moet kiezen.’
De Syrische Orde toonde zich al eerder gevoelig voor externe druk. Een royement of schorsing door de IBA zou daarom wel eens de enige manier kunnen zijn om Syrische mensenrechtenadvocaten te helpen, zegt Iyas Al-Maleh, zoon van Al-Hassani’s advocaat Haitham Al-Maleh (80) die óók gevangen zit. Al-Maleh nam de dekenprijs voor Al-Hassani in ontvangst. ‘Toen mijn vader in de jaren tachtig gevangen zat deed niemand iets, totdat de Arab Lawyers Union zich ermee bemoeide, en de Syrische Orde niet langer toeliet. Die druk leidde er uiteindelijk toe dat mijn vader, en zijn collega’s, werden vrijgelaten.’
Tatiana Scheltema, journalist