Het Advocatenblad is een van de honderd veel geraadpleegde tijdschrifttitels die de Koninklijke Bibliotheek de komende jaren conserveert en gratis beschikbaar stelt.
‘Geen ander [doel] dan bij te dragen tot het bestaan eener voor haar taak zooveel mogelijk berekende advocatuur’, zo omschrijft hoofdredacteur mr. J. van Kuyk het doel van het Advocatenblad bij het verschijnen van de eerste aflevering, op 15 januari 1918. De eerste jaargangen (1918-1941) van dit blad, het oudste en meest gelezen periodiek van de balie, worden nu gedigitaliseerd door de Koninklijke Bibliotheek (KB), de nationale bibliotheek van Nederland. Advocatenblad is een van de honderd veel geraadpleegde tijdschrifttitels die de KB de komende jaren conserveert en gratis beschikbaar stelt met subsidie van Metamorfoze, het nationaal programma voor het behoud van het papieren erfgoed.
Tijdschriften zijn een belangrijke bron voor (cultuur)historisch onderzoek. Maar zeker tijdschriften uit de periode 1840-1950 verkeren vaak in slechte staat: vanwege het inferieure papier waarop ze werden gedrukt, het intensieve gebruik en de vaak slechte condities waaronder ze bewaard zijn. Aan het behoud van deze materialen moet daarom extra aandacht worden besteed.
In totaal worden binnen het project ruim anderhalf miljoen pagina’s van veel geraadpleegde tijdschriften uit de periode 1840-1950 geconserveerd en op internet gepubliceerd. De nieuwste optical character recognition-technieken (OCR) zorgen ervoor dat de gescande artikelen leesbaar en doorzoekbaar zijn voor software. Dit maakt tal van nieuwe onderzoeksmogelijkheden mogelijk, voor wetenschappers, journalisten, (rechts)-historici en juristen.
Enerzijds is aan de hand van de aanvraaggegevens gekeken welke titels uit de tijdschriftencollectie van de KB de afgelopen jaren het meest zijn geraadpleegd. Daarnaast is een enquête rondgestuurd naar onder anderen wetenschappers en journalisten waarin hen is gevraagd een top 5 te maken van de tijdschriften die zij het liefst gedigitaliseerd zouden willen zien. Titels die al eerder op microfilm waren gezet of die elders digitaal beschikbaar zijn, zijn niet in de selectie opgenomen. Op die manier kunnen er meer unieke titels geconserveerd en gescand worden.
Het tijdschriftenproject is een van de grootschalige digitaliseringsprojecten die de KB de afgelopen jaren heeft opgestart. Zo zijn de Handelingen van de Eerste en Tweede Kamer online beschikbaar (www.statengeneraaldigitaal.nl) en zijn via de website kranten.kb.nl de belangrijkste Nederlandse kranten uit de periode 1618-1995 te bekijken.
De jaargangen van het Advocatenblad zijn inmiddels gescand. Op dit moment wordt gewerkt aan de online ontsluiting van het materiaal. Daarnaast is voor de beschikbaarstelling van belang dat er afspraken zijn gemaakt over de auteursrechten. Naar verwachting zullen de scans begin 2012 via de website raadpleegbaar zijn.
‘Met deze uitnodiging gaat het Advocatenblad de wereld in,’ zo besluit Van Kuyk zijn inleiding. ‘Het is een poging die met medewerking der belanghebbenden slagen kan en zal, doch die als iedere poging tot iets nieuws met liefde moet gekweekt.’
Andrea Langendoen, werkzaam bij de Koninklijke Bibliotheek