Art. 6 EVRM, art. 121 Gw, art. 4 RO en art. 27 Rv stellen alle de openbaarheid van terechtzittingen voorop, tenzij bij wet anders is bepaald. In een aantal bijzondere bepalingen is de behandeling met gesloten deuren de regel: art. 803 Rv (alle zaken van personen- en familierecht, inclusief – art. 818 lid 5 Rv – scheidingszaken), art. 1001 lid 4 Rv (vorderingen inzake jaarrekeningen of jaarverslagen) en art. 4 lid 1 Fw (de behandeling van een faillissementsaanvraag).