Wanneer kan de burgerlijke rechter kerkelijke besluitvorming toetsen, en hoe moet hij dat doen? Over deze vraag deed de Hoge Raad eind 2003 een principiële uitspraak, in een even langdurig als verbeten geschil binnen de toenmalige Nederlandse Hervormde Kerk. Een aantal ‘vrij-beheer gemeenten’ vocht besluiten van de Hervormde Synode aan die de gemeenten dwongen het beheer over hun goederen uit handen te geven. Was de kerk bevoegd regels te stellen voor het vermogensbeheer, en hoe terughoudend mocht de burgerlijke rechter zich hier opstellen? Jan Paul Heering schetst het conflict en de historische achtergrond.