Bijna 60 procent van de meerderjarige Nederlanders is getrouwd, 10 procent van hen woont samen en 2 procent is gescheiden. Hoewel een meerderheid meent dat trouwen op huwelijkse voorwaarden regel moet zijn, gebeurt dit in de praktijk niet: 88 procent trouwt in gemeenschap van goederen. Dit zijn de uitkomsten van het onderzoek van de vereniging van FamilierechtAdvocaten en Scheidingsmediators (vFAS) en TNS NIPO naar het beeld van de ervaringen van Nederlanders met scheiding. Tijdens het vFAS-congres op 14 september kreeg staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, Fred Teeven, het onderzoek overhandigd.
Nederlanders verwachten dat het aantal scheidingen verder zal toenemen. Als belangrijkste reden voor een echtscheiding geldt dat de echtgenoten uit elkaar zijn gegroeid, gevolgd door het vinden van een andere partner en verslavings- of geweldsproblematiek. Het is meestal de vrouw die de knoop om te gaan scheiden doorhakt.
Als een echtscheiding onvermijdelijk is, vindt 75 procent van de Nederlanders het belangrijk dat hierbij een specialist wordt betrokken. De meesten denken dat zij de gevolgen van hun scheiding niet zelf kunnen regelen. In het regelen van een scheiding via internet ziet men weinig, zo blijkt uit het onderzoek. De meeste echtscheidingen worden door advocaten of via mediation geregeld; in 21 procent van de gevallen dient de rechter knopen door te hakken.
Het treffen van een goede regeling voor de kinderen heeft de hoogste prioriteit. Over de vraag of dit in de vorm van een co-ouderschap moet gebeuren is de Nederlander verdeeld. Velen vragen zich af of zo’n regeling niet met name prettig is voor de ouders, waarbij de kinderen op het tweede plan komen. Na het maken van afspraken voor de kinderen stelt men het meeste belang in het maken van afspraken over de woonsituatie en het verdelen van geld en spullen. Afspraken over alimentatie staat pas op de vierde plaats.
De in de wet opgenomen periode van twaalf jaar dat een ex-echtgenoot maximaal aanspraak kan maken op partneralimentatie lijkt achterhaald. Een ruime meerderheid van de Nederlanders (62 procent) is namelijk van mening dat de gewezen partner al na vijf jaar volledig op eigen benen moet kunnen staan; 21 procent vindt een alimentatieduur van maximaal een jaar redelijk. Eenzelfde percentage acht een beperking van de alimentatieduur niet aan de orde.
Staatssecretaris Fred Teeven ging in op de kabinetsplannen voor de gefinancierde rechtshulp en de verhoging van het griffierecht. Omdat ‘er meer verantwoordelijkheid bij de rechtzoekende komt te liggen’, en hij meer gebruik kan maken van internet bij boedelscheiding of ouderschapsplan, zou er volgens hem minder beroep hoeven te worden gedaan op (gefinancierde) rechtshulp.
•De onderzoeksresultaten zijn na te lezen op de website van de vFAS: www.verderonline.nl.
Koert Boshouwers