Logboek
Michel Pestman vanuit Cambodja
Mijn dochters gaan naar de Internationale School van Phnom Penh.In de jaren tachtig opgezet door buitenlandse ontwikkelingswerkers, maar nu de favoriete school van de Cambodjaanse elite. Europese huisvaders die met hun kinderen naar school fietsen worden van de weg gedrukt door de vierwielaangedreven monsters waarmee het Cambodjaanse kroost wordt afgezet. Vorige week was de straat voor de ingang geblokkeerd door een spiksplinternieuwe Rolls Royce, het nieuwe speeltje van de neef van de president, die ook een gele Lamborghini heeft waarmee hij de binnenstad onveilig
maakt.
Op school is het lastig laveren tussen deze twee werelden. Niet alleen voor de leraren die hun handen vol hebben aan leerlingen aan wie thuis geen nee wordt verkocht, maar ook voor de kinderen. Zo werd mijn oudste dochter vorige week aangesproken door twee Cambodjaanse meisjes uit haar klas, die haar geld en cadeautjes aanboden als zij met hen zou spelen. Mijn dochter wees het aanbod vriendelijk af – ze heeft het gelukkig nog niet helemaal begrepen – wat bij de meisjes tot een verontwaardigde reactie leidde: of mijn dochter hen misschien niet aardig vond? Met als gevolg dat mijn lieve dochter in de pauze braaf met haar trommeltje bij haar nieuwe Cambodjaanse vriendinnen ging zitten om vooral niet de indruk te wekken dat ze hun cadeautjes niet wilde omdat ze geen zin had om in de pauze bij hen te gaan zitten.
Geen enkele overheidsinstelling draait hier zonder smeergeld. En het Rode Khmer tribunaal is geen uitzondering op die regel. Al een aantal jaren doen meer dan hardnekkige geruchten de ronde dat Cambodjaanse medewerkers van het tribunaal moeten betalen voor de eer om er te mogen werken. De bedragen variëren, maar het verhaal is telkens hetzelfde. Iedere maand wordt er onder de Cambodjanen gecollecteerd, in een ingewikkeld piramidespel, waarbij iedereen plichtsgetrouw een deel van het salaris in contanten in een bruine enveloppe stopt en aan de collectant afdraagt.
Omdat wij denken dat deze vorm van corruptie de legitimiteit van het tribunaal ondergraaft proberen wij al een tijd deze praktijk aan de kaak te stellen, maar onze verzoeken aan de rechters om hier wat aan te doen lijken aan dovemansoren gericht. De Verenigde Naties hebben de corruptie onderzocht, maar de resultaten ervan blijven geheim, hoewel het Cambodjaanse hoofd van de adminstratie daarna wel met permanent ziekteverlof is gestuurd. Enige tijd geleden heeft de overheid een soort onafhankelijk ombudsman aangewezen, voor corruptieklachten van werknemers. Ik heb niet de indruk dat hij het erg druk heeft, maar hij weigert ons te ontmoeten. Het is onbekend wat hij verdient – wel heeft hij onlangs hartje centrum een peperdure wolkenkrabber laten optrekken, met op het dak een zwembad en adembenemend uitzicht: Skyline apartments.