Soft, kostbaar en tijdrovend? Integendeel, intervisie en peer review zijn de noodzakelijke ontwikkelinstrumenten voor persoonlijke groei.
Een specialist heeft meer in huis dan vakkennis alleen. Wie onderscheidend wil zijn, is niet alleen een sterke professional met stevige vakkennis maar weet zich ook te profileren in de markt én stelt cliënt en collega’s tevreden. Hij zorgt dat hij scherp blijft. Uitwisseling met vakgenoten levert daaraan een belangrijke bijdrage en intervisie en peer review zijn daarvoor de instrumenten bij uitstek. En wil de advocatuur zich verder professionaliseren, dan is er ook voor deze beroepsgroep geen ontkomen meer aan.
Natuurlijk stuit deze stelling op de nodige tegenargumenten – we hebben het hier tenslotte wel over advocaten. Een veelgehoorde opvatting is dat de gemiddelde advocaat al veel doet aan intervisie in de vorm van werkoverleg, jurisprudentiebespreking of een ad-hocoverlegje op de gang. Gestructureerde feedback wordt in deze visie beschouwd als een weinig toevoegende bezigheid die onnodig veel tijd en geld kost. Wie veel ervaring heeft en dus ‘de slagen van de zweep kent,’ laat zich vaak het moeilijkst overtuigen. Wat kan intervisie nog brengen boven op al je ervaring? Daarnaast brengt de solistische werkwijze van de advocaat mee dat intervisie en peer review worden ervaren als een ongewenste en best enge ‘kijk in de keuken’. Waarom zou je je open en kwetsbaar opstellen en collega’s mee laten kijken? Daarbij blijkt het vaak lastig de strijdbare en positionele houding die het vak vraagt in te wisselen voor een meer vragende, nieuwsgierige houding. Gewend om adviezen en oplossingen te bieden, vindt de gemiddelde advocaat het niet eenvoudig vooral te luisteren en vragen te stellen als een vakgenoot een dilemma aandraagt. Nu bij gestructureerde feedback de aandacht zich bovendien richt op de persoonlijkheid van de advocaat en hoe die optimaal wordt ingezet, wordt het vaak afgedaan als soft of een modegril. Ten slotte bestaat het beeld dat deze ontwikkelinstrumenten van bovenaf worden opgelegd, wat de acceptatie ervan niet ten goede komt.
Dat genoemde argumenten bestaan, betekent echter niet dat ze hout snijden. Integendeel. Gestructureerde feedback is een onmisbaar ontwikkelinstrument voor de individuele advocaat en de beroepsgroep als geheel. Intervisie is geen werkbespreking en gaat verder dan de inhoud van zaken. Het beslaat alle facetten van het vak, de eigen aanpak in de omgang met cliënten, collega’s of de rechterlijke macht. Soft? Ook de beroepshouding, inzet en ethische dilemma’s kunnen besproken worden. Door reflectie op eigen handelen met vakgenoten in een vertrouwelijke en open sfeer wordt de kwaliteit van de beroepsuitoefening bevorderd. Bij peer review is de inhoud van de zaak niet onbelangrijk, maar vooral staat de integrale aanpak in zaken centraal. Juist omdat persoonlijke en professionele effectiviteit een belangrijke sleutel vormen tot succes draagt gestructureerde feedback bij aan een optimale kwaliteit van de beroepsuitoefening, iets waar iedere advocaat naar dient te streven. En een modegril? Voor andere professionals zoals artsen, psychologen en notarissen is deze werkwijze allang de gewoonste zaak van de wereld.
Met een steeds kritischer wordende maatschappij en cliënten neemt bovendien de concurrentie jegens de advocatuur toe. Juist dan is het essentieel dat advocaten zich blijven onderscheiden, waarbij kwaliteitsinstrumenten als intervisie en peer review zeker kunnen helpen. Nu ook de overheid meer grip wil krijgen op de advocatuur en toezicht een belangrijk politiek onderwerp is, is het tijd dat de advocatuur greep houdt op zichzelf middels gestructureerde feedback. Tot slot: de instrumenten worden door de Orde niet verplicht gesteld, maar maken wel deel uit van de Beroepsopleiding en worden — vanwege het grote belang ervan — van harte gestimuleerd. De jongere generatie advocaten lijkt deze werkwijze allang omarmd te hebben; dan kunnen hun meer ervaren en door de wol geverfde collega’s toch niet met koudwatervrees achterblijven?
Kortom, een echte specialist is meer dan zijn vakkennis. Ons devies is daarom: intervisie en peer review, just do it! Het is inspirerend, plezierig en noodzakelijk.