Professional Support Lawyer (PSL) is bepaald geen advocaat, oordeelde het Amsterdamse hof eind september. Fee earners zitten in een up-or-out systeem en moeten een bepaalde omzet halen en daarom mocht De Brauw hun salaris anders dan dat van de PSL´s behandelen (in casu verhogen). Uit De Stand van de Advocatuur 2011 blijkt dat van de top-10 grote kantoren datzelfde De Brauw de meeste PSL’s in dienst heeft (elf tegen negen in 2010). Over de grote kantoren wisselt het aantal sterk: soms geen één, soms heeft iedere praktijkgroep er één.
Maar voor alle kantoren en zeker ook voor de kleinere, zijn PSL’s van belang, zegt mr. Antoinette de Fijter, die tien jaar als PSL werkte bij Simmons & Simmons LLP, op het gebied van ondernemingsrecht. Sinds begin dit jaar werkt ze op consultancybasis voor diverse advocatenkantoren, en nog deels voor Simmons, onder de naam JURinfoD.
‘Het werk van een PSL is vaak een combinatie van kennis- en informatiestromen beheren – filteren, opslaan en ontsluiten – en juridische research. Dat laatste doe ik vooral als consultant voor kleinere kantoren. Die hebben meestal geen uitgebreide bibliotheek, terwijl advocaten wel iemand nodig hebben die professioneel literatuuronderzoek verricht. Notarissen kunnen voor juridische vragen terecht bij het wetenschappelijk bureau van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie, maar de advocatuur kent zoiets niet.’
Ook voor kennismanagement van kleine kantoren kan een PSL van belang zijn. ‘Als je begint als advocaat kun je je dossiers nog wel overzien. Dit is dan in zekere zin een knowhow collectie. Maar na een tijd weet je echt niet meer waar ook weer het model te vinden is waar je nu wat aan zou kunnen hebben. Dan heb je een ontsluitingssysteem ofwel een catalogus nodig.’
Geruststelling
De Fijter: ‘Kennis is de corebusiness van advocaten, maar kennis vervaagt en is door wetswijzigingen al snel niet meer actueel. Advocaten willen er zich op houden en vinden het een geruststellend idee dat er iemand is die de ontwikkelingen bijhoudt. Natuurlijk zijn er allerlei nieuwsbrieven en daar flitsen de drukke advocaten dan snel doorheen. Door de enorme informatiestromen die er op je af komen, is het moeilijker dan ooit om te vinden wat je zoekt. Het is de rol van PSL’s om te selecteren. Driekwart van de inhoud van nieuwsbrieven kan weg, maar welke driekwart? Wat relevant is voor de praktijkgroep zet ik in een mailbericht, maximaal een half A-4’tje, met maar een paar bullets. In rustige opmaak, geen reclame ertussen. Ik attendeer de advocaten op wat van belang is.’
‘Van veel onderwerpen heb je vaak wel wát gehoord, maar was dat een plan uit Brussel, een ontwerprichtlijn, een nationaal wetsvoorstel – of al geldend recht? Bij het zoeken in zoeksystemen is het net als een navigatiesysteem handig als je weet waar je naar toe moet.’
Nemen PSL’s zogezien niet het werk van de advocaat over?
Volgens Antoinette de Fijter weet een goede advocaat wat hij niet weet, hij kent de richting waarin gezocht moet worden en kan delegeren. ‘Je zit niet op de stoel van een advocaat, maar leunt er af en toe tegenaan. Als PSL neem je de tijd om een idee verder uit te zoeken, je levert input. En wat de advocaat ermee doet, vormt weer nieuwe kennis die je opslaat, zodat men het ook weer terug kan vinden.’
Zo is het
De Fijter deed ooit de bibliotheekacademie en was directeur van een bibliotheek. Ze studeerde rechten, begon in een juridische bibliotheek en werd PSL. Uit onderzoek van de Stichting ‘Het Overleg’ – een platform voor kennismanagers, bibliothecarissen, informatiespecialisten en documentalisten in onder meer advocatuur en notariaat – blijkt dat de PSL’s vaak voormalig advocaten zijn die een taak op de achtergrond prefereren. Ook zijn het soms universitair docenten en hbo-juristen.
Uiteindelijk gaat het om een combinatie van kennis en houding, zegt De Fijter. ‘De advocaat moet erop kunnen vertrouwen dat de informatie betrouwbaar is, volledig en recent. En hoe dan ook moet de PSL een vertrouwde autoriteit hebben, van: “Zo is het.”’
• Zie www.hetoverleg.org, voor het onderzoek naar de achtergrond van PSL’s en voor het artikel van De Fijter over de noodzaak van juristen die als PSL advocaten ondersteunen.