Het is inderdaad (Ilona Willemars: ‘Gedragsregel inake confraternele correspondentie moet anders’, in: Advocatenblad 2011-15, p. 12) frustrerend wanneer de advocaat van de tegenpartij in een procedure ontkent wat je hebt vastgelegd in een brief aan hem. Die frustratie is het gevolg van de onbegrepen en afgekeurde manier van belangenbehartiging ten behoeve van de tegenpartij tegenover het welbegrepen belang van onze eigen cliënt. Wanneer diens belang dit ‘bepaaldelijk vordert’, moet je volgens gedragsregel 12 in overleg treden, dat wil zeggen dat je de ander inderdaad moet vragen of je je eigen brief mag overleggen. Wanneer dat niet mag – en dat ligt voor de hand gezien de opstelling in de procedure – moet je advies (geen goedkeuring of toestemming) aan de deken vragen, waarbij het je eigen keus is of je de kosten daarvan ter behartiging van het belang van je cliënt wel of niet aan hem in rekening wilt brengen. Een negatief dekenadvies dwingt ertoe het belang van je cliënt te heroverwegen. Onderdeel van die heroverweging is de verplichting van een advocaat tot inachtneming van (onder meer) gedragsregels dan wel tot onderzoek in hoeverre deze i.c. wel of niet van toepassing zijn.
De in dat kader te beantwoorden vraag kan zijn of je de zaak wel of niet van voldoende (rechts)belang vindt (i.c. waarheidsvinding) om daarvoor (gemotiveerd en gecalculeerd) het risico van een tuchtrechtelijke veroordeling te nemen en, zo ja, te overleggen voor wiens rekening de kosten van een eventuele tuchtrechtelijke procedure komen. De cliënt bepaalt of hij zijn belang groot genoeg vindt om die kosten voor zijn rekening te nemen. Wil hij dat niet of wil de advocaat de grenzen van gedragsregel 12 niet opzoeken, dan kan de laatste wegen bewandelen ‘om de regel te omzeilen’ en met ‘veel onrust en verlies van tijd langs de rand van het tuchtrecht lopen’ dan wel de cliënt wijzen op de grenzen van zijn professionele mogelijkheden.
De laatste mogelijkheid benutten wij niet graag, maar of gedragsregel 12 om die reden moet worden afgeschaft?