‘Het gaat er niet om of een patiënt zelf aangeeft dat hij het erg vindt als het beroepsgeheim is geschonden. Het ís erg,’ zegt Mariska Koster, longarts bij het Deventer Ziekenhuis. ‘Het beroepsgeheim is de hoeksteen van de behandelrelatie.’ Omdat direct betrokkenen volgens Koster vaak niet goed in staat zijn zichzelf te vertegenwoordigen, is het volgens haar belangrijk dat derden ook aangifte kunnen doen van schending van het ambtsgeheim, verwoord in art. 272 Sr.
De uitlatingen van neurochirurg Kees Tulleken over de medische conditie van prins Friso na het skiongeluk in het Oostenrijkse Lech, en de tv-opnames in het Amsterdamse ziekenhuis VUmc, veroorzaakten grote verontwaardiging bij Koster. Samen met acht andere professionals, onder wie advocaat Richard Korver van Korver & Van Essen Advocaten in Amsterdam, nam ze het initiatief een petitie te openen. ‘Deze twee incidenten hebben op velen de indruk gemaakt dat het medische beroepsgeheim niet de status heeft die het verdient,’ zegt de longarts. Volgens Korver moet de wetswijziging ervoor zorgen dat het beroepsgeheim niet als een ‘wassen neus’ wordt gezien. ‘Er wordt steeds luchtiger gedaan over het beroepsgeheim. Dat is uiterst onwenselijk.’

‘Willekeurige actie’
Johan Legemaate, hoogleraar gezondheidsrecht aan de UvA, betwijfelt of neurochirurg Tulleken zijn beroepsgeheim van art. 272 Sr heeft geschonden. ‘Dat wil niet zeggen dat Tulleken juist heeft gehandeld. Als hij gesprekjes aangaat met een collega over een patiënt, behoort hij dat te doen buiten de aanwezigheid van zijn vrouw.’ Volgens Legemaate leent het medisch tuchtrecht zich er veel beter voor hierover een normatieve uitspraak te doen.
Het initiatief om het klachtvereiste van art. 272 Sr te schrappen, vindt Legemaate ‘een wat willekeurig en zinloze actie. Een wettelijke vertegenwoordiger kan ook optreden voor de patiënt of cliënt. Dus hij of zij hoeft dat niet zelf te doen. Als derden ook aangifte kunnen doen van schending van het beroepsgeheim, kan er sprake zijn van belangentegenstellingen tussen de direct betrokkenen en de derden. Daar moet je goed over nadenken’.
Ook Peter Plasman, advocaat van patiënten die in het VUmc zijn gefilmd door camera’s van producent Eyeworks, noemt het voorstel voor de wetswijziging ‘een slechte zaak. Ik begrijp wel dat het in het algemeen belang is dat het beroepsgeheim gewaarborgd wordt. Maar dat doe je door hard op te treden als er aangifte van schending wordt gedaan. Dat patiënten niet voor zichzelf kunnen opkomen, kan wel voorkomen. Maar daar wil je niet de prijs voor betalen dat derden in de vertrouwensrelatie tussen arts en cliënt kunnen gaan roeren’.

Uit de petitie
‘Nu is schending van het beroepsgeheim een klachtdelict: vervolging van schending vindt enkel plaats indien de betrokkene zelf aangifte doet. In het geval van dr. Tulleken betekent dit dat enkel Friso zelf of mogelijk zijn familie aangifte kan doen. Wij menen dat het in het belang van eenieder is dat geheimhouders daadwerkelijk dingen geheimhouden.’
De petitie is half maart geopend en had bij het ter perse gaan van dit blad 282 ondertekeningen. Bij 40.000 handtekeningen volgt behandeling door de Tweede Kamer. Zie petities.nl, ‘beroepsgeheim’ .

Sabine Droogleever Fortuyn

Download artikel als PDF

Sabine Droogleever Fortuyn

Sabine Droogleever Fortuyn

Redacteur

Profile page
Advertentie