Staatssecretaris Fred Teeven (Veiligheid en Justitie) ziet af van enkele ‘denkrichtingen’ om het stelsel voor gesubsidieerde rechtsbijstand te vernieuwen.
Met deze vernieuwing wilde Teeven de kosten beheersbaar houden. In een brief van afgelopen dinsdag 10 juli schreef de staatssecretaris echter af te zien van een leenstelsel en de aanbesteding van rechtsbijstand op deelterreinen. Wel zet de staatssecretaris erop in, samen met de Orde en andere ketenpartners, de eerstelijns rechtsbijstand te versterken.
Toenemende kosten
‘Het huidige stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand lijkt het einde te hebben bereikt,’ schreef Teeven eind 2011 in een consultatiedocument. Hij doelde hiermee op de toenemende kosten van de gefinancierde rechtsbijstand. Namens de Algemene Raad van de Orde reageerde Hans Vogels hier in februari op met het argument dat de groei van deze kosten inherent is aan het overheidsbeleid. Bij de toenemende bemoeienis van de overheid hoort volgens hem ‘de bereidheid om groei van financiële facilitering van rechtsbijstand te accepteren’.
Leenstelsel van de baan
In zijn brief van afgelopen dinsdag schreef Teeven dat ‘door alle geconsulteerde partijen de verwachting is uitgesproken dat een leenstelsel zal leiden tot hoge administratieve lasten en incassokosten. Zij trekken daaruit in meerderheid de conclusie dat niet aannemelijk is dat de baten van een leenstelsel de kosten daarvan zullen overtreffen. Ik deel deze verwachting en zal de denkrichting leenstelsel daarom niet nader uitwerken.’
Ook het model gebaseerd op aanbesteding van rechtshulp krijgt geen vervolg. ‘Het is onzeker of door middel van periodieke aanbesteding een kostenbesparing met behoud van kwaliteit kan worden gerealiseerd, die opweegt tegen de benodigde inspanningen van zowel de aanbestedende dienst als de inschrijvende rechtsbijstandverleners’, schrijft Teeven in zijn brief.
Verdieping en verbreding eerste lijn
Uit de consultatiereacties van onder andere de Orde, de raad voor rechtsbijstand, het Juridisch Loket, het Verbond van Verzekeraars en de Raad voor de rechtspraak kwam volgens de staatssecretaris naar voren dat er een breed draagvlak bestaat voor verdieping en verbreding van de eerstelijns rechtsbijstand, het Juridisch Loket. Te denken valt hierbij aan het vergroten van het probleemoplossend vermogen binnen het Juridisch Loket. Daarnaast wil de staatssecretaris onderzoeken langs welke weg de samenwerking kan worden versterkt tussen het Juridisch Loket en andere loketten zoals de Bureaus Slachtofferhulp en de Sociaal Raadslieden. Zodoende hoeven burgers minder vaak verschillende loketten te raadplegen voor hulpvragen die nauw met elkaar samenhangen.
Tekst Sabine Droogleever Fortuyn