Je bent jong en je wilt wat. Spijbelen bijvoorbeeld. Of graffiti spuiten. In Amerika moet je daarvoor als 14- tot 16-jarige voor de kinderrechtbank komen. Dat is niet zoiets als onze kinderrechter, maar een rechtbank met echte kinderen erin. Jonge first offenders worden door leeftijdgenoten, vaak zelf eerder veroordeeld, berecht. Moeten we zoiets niet in Nederland hebben? Nee, schreef staatssecretaris Teeven 5 juli aan de Tweede Kamer. De recidive wordt niet aantoonbaar minder en bovendien hebben wij al HALT en de OM-afdoening. Toch zal Teeven zich niet verzetten als politie en OM in Amsterdam een experimentele jeugdrechtbank starten.
Voor de wat oudere boefjes en boeven (15 tot 23 jaar) is er straks het adolescentenstrafrecht, dat de regering onlangs voor advies naar de Raad van State heeft gestuurd. Volgens het wetsvoorstel beslist de rechter per geval of volwassenen- of jeugdstrafrecht moet gelden. De maximale jeugdgevangenisstraf gaat omhoog van twee naar vier jaar en zware zeden- of geweldsmisdrijven kunnen niet meer alleen met een taakstraf worden bestraft. Plaatsing in een jeugdinrichting kan worden omgezet in tbs als de jongere nog steeds gevaarlijk is. Ook kan de rechter een jongere verplichten om bij voorbeeld een opleiding te volgen. Bij onvoldoende medewerking is tijdelijke plaatsing in een jeugdinrichting mogelijk (een ‘time-out’).
De Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming vond het wetsvoorstel een gemiste kans; het is een beperkte verruiming van de toepassing van het jeugdstrafrecht voor 18-plussers, maar vooral een aanscherping van het jeugdstrafrecht voor 18-minners. De raad had liever een apart strafrecht voor alle jongvolwassenen van 18 tot 24 jaar gezien en méér nadruk op de pedagogie.