Op 1 september sloot de transferperiode voor profvoetballers. Toch zal een aantal ondanks hun verbintenis nog een overstap maken.
Voetballers bij profclubs zijn ook maar doodgewone werknemers. Dus komt het ook in de voetballerij voor dat spelers zich niet houden aan de zogeheten ‘transferperiodes’ waarbinnen zij van club mogen wisselen en contractbreuk plegen. Iets wat in het ‘gewone’ arbeidsrecht nauwelijks, in ieder geval veel minder voorkomt.
Het grote verschil, aldus sportadvocaat Richard van der Zwan (Van Der Zwan Advocaten in Den Haag), is geld. ‘Het is alom bekend dat miljoenentransfers in de voetballerij tegenwoordig meer regel dan een uitzondering is.’ De hoogte van de verschuldigde vergoeding bij eenzijdige opzegging van profspelers teneinde een betere arbeidsovereenkomst elders af te dwingen, is natuurlijk erg interessant.
Van der Zwan: ‘Essentieel punt dat van grote invloed is op de arbeidsverhouding van voetballers, is dat in art. 6 lid 2 van de CAO voor Contractspelers Betaald Voetbal Nederland, de ketenregeling omzeild wordt. Hierdoor blijven arbeidsovereenkomsten die elkaar opvolgen telkens voor bepaalde tijd gelden.’
Korter arbeidsleven
Voorgaande wetenschap is essentieel voor het beantwoorden van de vraag of het voor professionele voetballers loont contractbreuk te plegen. Net als andere werknemers valt een profvoetballer onder 7:10 BW. Toch is er een aantal wezenlijke verschillen met de ‘reguliere’ werknemer, legt voetbalexpert Van der Zwan uit. ‘De profvoetballer heeft natuurlijk een veel minder lang “arbeidsleven.” Ook is de professionele voetballer verplicht lid van de nationale voetbalbond. Onze KNVB valt als nationale vereniging weer verplicht onder de regels van de UEFA (Europa) en de FIFA (mondiaal). Hierdoor is sprake van reflexwerking van de FIFA Regulations wat weer van invloed is op de arbeidsverhouding van de professionele voetballer.’
Art. 17 van de FIFA Regulations drukt internationaal gezien een flinke stempel op de rechten van sporters. Van der Zwan: ‘Dat artikel ziet op de situatie dat een speler zijn contract verbreekt zonder dat daaraan een gegronde reden – a just cause – ten grondslag ligt. Indien een voetballer bij het aangaan van een arbeidscontract jonger dan 28 jaar was en binnen drie aaneengesloten seizoenen het contract eenzijdig verbreekt dan zijn de consequenties zwaarder dan wanneer dit buiten de beschermde periode gebeurd. Voor spelers ouder dan 28 geldt slechts een protected period van twee jaar. Op basis van dat art. 17 zou een hoge transfervergoeding dus omzeild kunnen worden.’
Waardevolle werknemers
In het gewone arbeidsrecht komt contractbreuk weinig voor. ‘De meeste werknemers die waardevol zijn voor werkgevers hebben een contract voor onbepaalde tijd,’ zegt advocaat Christiaan Oberman (Palthe Oberman in Amsterdam).’Een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd kan door een werknemer vrij simpel met inachtneming van de opzegtermijnen worden opgezegd. Het is wel zo dat een werknemer die opzegt met inachtneming van een kortere termijn dan de overeengekomen opzegtermijn schadeplichtig wordt.’
‘Werknemers die niet rechtsgeldig kunnen opzeggen, zijn zij die in dienst zijn op basis van een contract voor bepaalde tijd waarbij geen tussentijds opzegbeding is opgenomen. Een werknemer die op basis van een dergelijk contract voor bepaalde tijd werkzaam is en die tussentijds opzegt, is de resterende termijn van het contract schadevergoeding verschuldigd aan de werkgever.’
Oberman ziet in zijn praktijk weinig gevallen waarbij een werknemer contractbreuk pleegt om zodoende een betere arbeidsovereenkomst te krijgen. ‘Zoals gezegd, zijn de waardevolle werknemers juist niet de werknemers die een contract voor bepaalde tijd hebben. De enige sectoren waarin ik dat wel zie, zijn de zeer populaire diskjockeys die juist langdurige contracten voor bepaalde tijd hebben. Als zij een dergelijk contract tussentijds beëindigen, zijn zij een behoorlijk bedrag aan schadevergoeding verschuldigd.’
Van der Zwan: ‘Tenslotte moet natuurlijk nog worden opgemerkt dat een transferperiode niet is ingebouwd om de overgang van een speler te blokkeren en diens financieel of sportief rooskleurige toekomstplannen te dwarsbomen. Transferperiodes zijn bedoeld om de sport eerlijk te laten verlopen – fair play – zodat competities ook een regelmatig en eerlijk verloop krijgen.’
Tekst: Annemarie van de Weert