Technologische vooruitgang biedt ook de advocatuur legio kansen, maar schept ook verplichtingen. De waarschuwingen zijn niet van de lucht tijdens het ICT-evenement PLEIT 2012. ‘Iedereen die tot tien kan tellen, kan hacken.’
Wat er allemaal niet kan anno 2012. Werken in de cloud, digitale dossiers, spraakherkenning, advocatenkantoren met eigen apps, prestatiemanagement via business intelligence. Het Engels is niet van de lucht in de wereld van de ICT. En de waarschuwingen evenmin.
PLEIT, het jaarlijkse ICT-evenement voor juridische professionals, liet op 4 oktober 2012 zo’n beetje alle snufjes van de moderne informatietechnologie de revue passeren. De kennisdag lijkt overgoten met een saus van futuristisch optimisme en schetst het beeld van een ‘heerlijke nieuwe wereld’. Vooral trendwatcher nieuwe media Sander Duivestein lijkt in zijn nopjes terwijl hij zinnen uitspreekt als: ‘Steve Jobs heeft de mensheid een reeks nieuwe handgebaren nagelaten’, ‘Informatie is de nieuwe harddrug’ en ‘Realtime is het nieuwe primetime’.
Bezint eer ge begint
Maar net als in Aldous Huxleys fameuze roman is er ook op PLEIT geen sprake van sec verheerlijking van al het hippe moois. Zo klinkt uit de mond van dezelfde Sander Duivestein de waarschuwing ‘Privacy is de nieuwe atoombom’. En Rudy Baving – specialist social engineering, cloud hacking en digital forensics – houdt de verzamelde juristen voor: ‘Iedereen die tot tien kan tellen, kan hacken.’ Om vervolgens te demonstreren hoe kinderlijk eenvoudig het is om, met een gratis te downloaden aanvalsprogramma, binnen vijf minuten alle adresgegevens van een gemiddeld achter een firewall verstopt advocatenkantoor te bemachtigen.
Waarmee maar is gezegd: digitale technologie biedt legio kansen, en schept zelfs verplichtingen. ICT-jurist en zelfverklaarde nerd Arnoud Engelfriet: ‘Iedereen die zich op internet begeeft, verwacht ú daar ook aan te treffen.’ Maar, zo luidt de boodschap van zowat elke spreker: bezint eer ge begint. En dan hebben we het niet eens zozeer over die advocate die een aanschaf die overduidelijk een tuinstoel betrof, bij de Belastingdienst opgaf als zakelijke uitgave, maar tegen de lamp liep toen de fiscus, met behulp van Google Earth, de bewuste stoel pontificaal in haar achtertuin zag staan. Het resultaat: een boete wegens belastingfraude.
Toegang verlenen
Waar het wel om gaat? Om veilig werken in de cloud bijvoorbeeld. Is het bedrijf dat uw data opslaat betrouwbaar? Is uw internetverbinding voldoende beveiligd? Worden er genoeg back-ups gemaakt? Kunt u op elk gewenst moment bij uw data komen, zelfs in het weekeinde? Realiseert u zich dat data die buiten Europa worden opgeslagen, bijvoorbeeld in de Verenigde Staten, onder de daar geldende wet- en regelgeving vallen, zodat het best mogelijk is dat op een dag de FBI bij u op de stoep staat?
Het gaat ook om werken met digitale dossiers. Ideaal: de informatie die tot nu toe was verspreid over een papieren dossier, een digitale map op je computer, e-mail, de financiële administratie en het aloude archief, zit voortaan allemaal bij elkaar. Het vergt enige discipline om het allemaal helder op te zetten en goed bij te houden, maar is dat nú eigenlijk ook al niet zo? Want bedenk wel: wanneer een cliënt toegang heeft tot zijn digitale dossier, is het niet handig als er interne correspondentie in terug te vinden is waarop zijn laatste e-mailtje wordt bestempeld als complete onzin. Tip: houd altijd twéé digitale dossiers aan, waarvan er één strikt voor intern gebruik is.
Oorsprong
Nog een mooi voorbeeld, dit keer van digital forensics-specialist Rudy Baving. Het is prachtig natuurlijk, die digitale wereld. Wat je er allemaal niet in kunt vinden, ook ter verdediging van je cliënt of ten laste van de wederpartij. ‘Maar,’ zegt Baving, ‘je moet aan talloze voorwaarden voldoen om informatie als geldig bewijs te mogen gebruiken. Zo moet de rechtbank kunnen nagaan of het om de oorspronkelijke data gaat, op de oorspronkelijke harde schijf. Want geloof me: elk stukje bewijsmateriaal kan worden aangepast. Alles is te kraken.’
Hoe ver ze nou eigenlijk al is, die heerlijke nieuwe wereld? Ga voor het antwoord op die vraag eens naar YouTube en zoek op elephant en Galaxy Note. Er is geen weg terug.
Jolenta Weijers