Kamerlid Ard van der Steur wil de positie van het slachtoffer verbeteren. Slachtofferhulp Nederland is het met de meeste van zijn voorstellen eens, maar niet met alle. Bovendien blijkt een flink aantal voorstellen niet nieuw.
Van der Steur bood donderdag 28 maart 25 concrete voorstellen aan VVD-staatssecretaris Fred Teeven aan. Volgens een van de voorstellen hebben slachtoffers recht op een advocaat, zo nodig op basis van gefinancierde rechtshulp. Maar voor ernstige geweld- en zedenzaken bestaat dat recht al, meldt Slachtofferhulp Nederland. Daarnaast hebben niet alle slachtoffers een advocaat nodig volgens de instantie. Communicatievoorlichter Amal Boukarfada: ‘Onder meer Slachtofferhulp Nederland geeft juridisch advies. Voor veel slachtoffers, bijvoorbeeld van diefstal, is dat toereikend.’
Kopie aangifte
Van de voorstellen die Van der Steur doet om de informatievoorziening te verbeteren, bestaat een groot deel al. Zo moet straks bij een aangifte standaard een kopie aan het slachtoffer worden verstrekt. Slachtofferhulp Nederland is het met dat voorstel eens, maar geeft aan dat als slachtoffers nu om een kopie van de aangifte vragen, ze daar al recht op hebben. Voor slachtoffers van zedenmisdrijven is dat echter niet altijd het geval.
Niet nieuw is dat de politie het slachtoffer informeert als de aangifte wordt geseponeerd, zoals Van der Steur voorstelt. Hetzelfde geldt voor zijn suggestie om het OM te verplichten het slachtoffer binnen een bepaalde termijn na aangifte op de hoogte te stellen over het vervolgtraject. Beide voorstellen verdienen volgens Slachtofferhulp Nederland overigens wel aandacht. In de praktijk bereikt die informatie het slachtoffer niet altijd.
Daders schadevergoeding laten betalen en slachtoffers de keuze te geven tussen de uitkering uit het Schadefonds Geweldsmisdrijf of feitelijke schadevergoeding, zoals Van der Steur voorstelt, gebeurt ook al.
Bescherming slachtoffers
De mogelijkheid voor slachtoffers om hun naam te veranderen bestaat momenteel in getuigenbeschermingsprogramma’s. Van der Steur wil alle slachtoffers hiertoe de kans geven. ‘Als die mogelijkheid verder wordt uitgebreid, vinden wij dat positief,’ zegt Boukarfada.
Van der Steur stelt verder voor dat bij een besluit over invrijheidstelling, verlof, voorwaardelijk sepot, eventuele schorsing van de voorlopige hechtenis of bijzondere voorwaarden de officier van justitie en/of de rechter het slachtoffer eerst naar zijn wensen vraagt. Daarmee is in de praktijk al een begin gemaakt.
Volgens Slachtofferhulp Nederland is het, in een van Van der Steurs voorstellen genoemde, uitgangspunt dat het slachtoffer tot in lengte van jaren gevrijwaard wordt van contact met de dader niet altijd mogelijk. ‘De straf is ooit afgelopen. Daarmee loopt ook het toezicht op de dader af.’
Het stimuleren van mediation tussen slachtoffer en dader, indien het slachtoffer dat wenst, juicht Slachtofferhulp Nederland toe. ‘Dat lijkt ons goed,’ zegt Boukarfada. ‘Mediation kan heel goed bijdragen bij het verwerken van de gebeurtenis en het herstel van rechten.’
Tekst: Sabine Droogleever Fortuyn