Je zou haast denken dat de advocaat van nu een mindere advocaat is. Want zie de advocaat van straks toch eens. De lichting die begin september in Woudschoten begon aan de vernieuwde beroepsopleiding krijgt niet alleen te maken met innovatieve leervormen, maar wordt meer dan vroeger onderwezen in wat ethisch verantwoord is en wat niet. Bovendien worden deze advocaten meer dan ooit getraind in zelfreflectie en dat is dé manier om de kwaliteit van de advocatuur te verbeteren. Lees het interview met Marjan van der List en Diana de Wolff, leden van de Algemene Raad, maar op pagina 18.
Je zou dus kunnen zeggen dat de advocaat die over drie jaar van de opleiding komt een betere advocaat is dan die van nu. Een advocaat 2.0. Maar dat is natuurlijk niet per se het geval. Voorlopig zijn ze een belofte voor de toekomst. Tot die tijd zijn de advocaten van straks hoogstens andere advocaten dan die van nu.
Als iets uit deze special blijkt dan is het wel dat nogal wat raadslieden van ‘de oude school’ niet zozeer ethiek als wel kennis vooropstellen. Ze doen zelf kennis op en er zijn er die promoveren voor de lol. Bovendien verspreiden ze kennis in een veelvoud aan nevenfuncties als annotator, docent of schrijver. En ja, natuurlijk zijn er zwarte schapen die in plaats van hun kennis te vergroten op cursussen vooral puntjes proberen te sprokkelen. Maar deskundigen zijn het er niet over eens waar dit nu aan ligt: aan de advocaten zelf of aan het aanbod van opleidingen en de wijze van onderwijs (zie pagina 11)?
De advocaat van nu heeft over het algemeen genomen dus een grote waardering voor kennis en een enorme kennisvoorsprong op de toekomstige generatie. De advocaat van de toekomst mag dan misschien ethisch bewuster worden dan die van nu en vaker aan zelfreflectie doen. Pas als diegene ook het kennisniveau van de advocaten van nu bereikt, mag die zichzelf ook echt een betere advocaat noemen.
Intussen kan de beroepsgroep alleen maar hopen dat volgende generaties zowel als het gaat om ethiek als om kennis boven de vorige uitstijgen. Directeur van het Institute for Advanced Study in Princeton en vermaard uitlegger van moeilijke zaken Robbert Dijkgraaf zei eens dat het hem zo deemoedig maakt dat hij als natuurkundige en wiskundige nu op de toppen van het inzicht staat, wetend dat volgende generaties via die toppen nog veel hoger klimmen naar nieuwe toppen. Ook voor advocaten een mooie gedachte.
Robert Stiphout