Of het nu gaat om brute gruweldaden, gewiekste fraude of dapper verzet: de grens van het recht blijft ook voor filmmakers een inspirerend thema. Op documentairefestival IDFA worden eind november geëngageerde films vertoond. Zes tips.
In God We Trust
(Victor Kubicek en Derek Anderson, Verenigde Staten)
Eleanor Squillari werkte 25 jaar lang als persoonlijk secretaresse voor Bernard L. Madoff: de man die in 2008 werd ontmaskerd als grootste wittenboordencrimineel tot nu toe. In al die jaren had Squillari nooit iets gemerkt van ‘Bernies’ oplichtingspraktijken. Sterker nog: zelf investeerde ze ook in zijn schijnbaar lucratieve handel. Na zijn veroordeling besluit ze het heft in eigen hand te nemen. Ze richt in haar appartement een ‘crisiscentrum’ in en reconstrueert het ware gezicht van haar voormalige baas.
Master of the Universe
(Marc Bauder, Duitsland)
Tijdens de gloriedagen van internationale banken in de jaren tachtig van de vorige eeuw verdiende voormalig investment banker Rainer Voss soms miljoenen dollars per dag – tot de luchtbel uiteenspatte. Op een leegstaande verdieping van een bank in Frankfurt vertelt de Duitser nu openhartig over het ontstaan van de financiële crisis en zijn eigen rol daarin; als de gewezen Wall Streets Gordon Gekko die terugkeert op de plaats delict. Een uniek, maar ontmoedigend inkijkje in de ongereguleerde wereld van het bankwezen.
Pussy versus Putin
(Gogol’s Wives Productions, Rusland)
De jonge vrouwen van de Russische protestband Pussy Riot zijn na ludieke protesten veroordeeld tot het strafkamp. De arrestatie van het drietal wekt wereldwijde verontwaardiging, en wereldsterren als Madonna betuigen publiekelijk steun tijdens hun optredens. Uniek beeldmateriaal, opgenomen door nauw betrokkenen bij de groep, toont het ontstaan van de actiegroep tot en met de uiteindelijke strafzaak. Eens te meer werpt deze film een verontrustend licht op de gebrekkige staat van uitingsvrijheid binnen Poetins Rusland.
Judgement in Hungary
(Eszter Hajdú, Hongarije)
In een geruchtmakend proces staat een groep van vier neonazi’s in Boedapest terecht voor racistische moorden op Roma’s. In deze klassieke rechtbankfilm verklaren nabestaanden over de gruweldaden, en ontstaan pittige confrontaties met de vier verdachten. De rechtbank heeft een harde dobber aan het schiften van bewijsmateriaal en het weerspreken van beschuldigingen van partijdigheid. De zaak geeft een verontrustend beeld van het optreden van de plaatselijke autoriteiten en de verheerlijking van fascisme.
The Life and Crimes of Doris Payne
(Matthew Pond en Kirk Marcolina, Verenigde Staten)
Ietwat ‘onschuldiger’ van aard is deze film over de zwarte, alleenstaande moeder Doris Payne die sinds de jaren dertig actief is als notoire juwelendief. In de tijd dat discriminatie van de zwarte bevolking aan de orde van de dag was, slaagde deze vrouw erin om keer op keer haar slachtoffers op gewiekste wijze om de tuin te leiden. Nu, als tachtigjarige, toont Payne nog altijd geen spoortje berouw en is ze haar kunstgrepen niet verleerd.
Killing Time
(Jaap van Hoewijk, Nederland)
Iedereen in het stadje Huntsville in Texas is er aan gewend: de straten rond de gevangenis worden weer eens afgezet. Het is dan ook maar voor een uurtje, tot de ter dood veroordeelde Elroy Chester in naam van de staat wordt omgebracht. De filmmakers tonen de alledaagsheid terwijl de tijd voor de veroordeelde onherroepelijk verstrijkt. Ze volgen de familie van de slachtoffers en die van de veroordeelde, de bewakers, dominees, journalisten en het handjevol demonstranten in de aanloop naar de executie.
IDFA heeft plaats van 20 november tot en met 1 december in Amsterdam.
Op 11 november begint de online kaart-verkoop. Het gehele programma is te zien op www.idfa.nl.