Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Fred Teeven (VVD) heeft een nieuw voorstel gedaan voor modernisering van het toezicht op de advocatuur. Het in te stellen college van toezicht wordt in dit plan een nieuw, intern orgaan van de Nederlandse Orde van Advocaten. Dit college zal bestaan uit drie leden, onder wie de landelijk deken.
De landelijk deken zal als voorzitter fungeren en wordt benoemd door de advocatuur. De twee andere leden mogen geen advocaat, rechter of ambtenaar zijn. Zij worden voorgedragen door de Orde. Deze, nieuwe, invulling van het op te richten college van toezicht moet onafhankelijkheid ten opzichte van de overheid garanderen. De twee andere leden moeten de gewenste blik van buiten de advocatuur vormen. Zij worden niet benoemd door de minister, maar bij Koninklijk Besluit.
In de vierde nota van wijziging bij het wetsvoorstel herziening toezicht advocatuur is verder te lezen dat de landelijk deken een verbindende rol krijgt tussen de lokale dekens en het systeemtoezicht dat het college zal uitoefenen. Dit college bepaalt het toezichtsbeleid en de eisen waaraan het toezicht op de advocatuur moet voldoen. Het kan aanbevelingen doen aan lokale dekens, controleert het werk van die dekens en rapporteert jaarlijks over de resultaten. De lokale dekens kunnen niet langer hun eigen regels opstellen, zo stelt het ministerie.
De lokale dekens voeren het toezicht uit. De landelijk deken krijgt de bevoegdheid hen aanwijzingen te geven, gehoord de andere leden van het college van toezicht. De nota stelt dat de lokale orde van advocaten, die de lokale deken benoemt, kan voorstellen deze te ontslaan.
Klaar voor plenaire behandeling
Tijdens een procedurevergadering van de vaste Kamercommissie van Veiligheid en Justitie is afgelopen woensdag besloten het wetsvoorstel aan te melden voor plenaire behandeling. Lilian Helder (PVV) had weliswaar nog een aantal opmerkingen over de nota van wijziging, maar die konden wat haar betreft in het debat aan de orde worden gesteld omdat ze op de inhoud toezagen.
Eerder al had D66 – één van de grootste tegenstanders van het toezichtplan onder de oude invulling –bij monde van commissielid Gerard Schouw laten weten zich in de wijzigingen te kunnen vinden. ‘Teeven kon niet anders dan het wetsvoorstel aanpassen en afzien van het staatstoezicht op de advocatuur. Staatstoezicht invoeren zou een gevaar zijn voor de rechtspraak, slachtoffers en verdachten, zeker gezien een toename van zaken tegen de staat,’ aldus Schouw. ‘Ik ben blij dat staatssecretaris Teeven dit nu ook inziet.’