Dat bepleitte Vincent Leenders, landelijk coördinerend officier van justitie fraude bij het Functioneel Parket, afgelopen weekend in NRC Handelsblad.
Volgens Leenders kunnen criminele winsten niet worden getraceerd zolang advocaten moeten zwijgen over financiële transacties van verdachten. ‘Criminelen hebben al lang door dat een “verdeel en heers”-methode effectief is, waarin informatie verdeeld wordt over verschillende geheimhouders. Zo kunnen bijvoorbeeld de mogelijk honderden miljoenen hennepwinsten witgewassen worden. Een advocaat die een stukje van de “informatiekoek” krijgt toebedeeld, om eventjes een vennootschapsstructuur op te zetten, mist het volledige beeld en weet niet dat hij wordt misbruikt om geld wit te wassen,’ zo schrijft Leenders.
Dat hij een gevoelig onderwerp aansnijdt, daarvan is de auteur zich bewust. Maar het debat over ‘het taboe: de geheimhoudingsplicht en het daaraan gekoppelde verschoningsrecht van notarissen en advocaten’ wordt volgens hem ‘nog te veel in de weg gestaan door emoties’.
Hij wijst daartoe naar de reacties van advocaten nadat notarissen in 2012 besloten voortaan gegevens van gelden die lopen over hun derdengeldrekeningen desgevraagd te leveren. ‘Velen vonden dat een onvoorstelbare stap, het begin van het einde.’
Als God in Frankrijk
Zo ver wil hij het echter niet laten komen, aldus Leenders. ‘Het gaat heel nadrukkelijk niet om beperking van het verschoningsrecht bij advocaten die hun cliënt bijstand verlenen in een strafrechtelijk proces. (…) . ‘Te denken valt aan advies bij het opzetten van investeringsstructuren voor (buitenlandse) investeerders die –naar later kan blijken– corruptiegelden beheren. Te denken valt ook aan ‘in-house’ advocaten bij bedrijven, die aanschuiven bij managementvergaderingen. Deze zijn betrokken bij bedrijfsbeslissingen maar door hun betrokkenheid wordt hun geheimhouding van toepassing. Te denken valt tenslotte aan vastgoedtransacties en de advisering daarover.’
Leenders roept de Tweede Kamer op om actie te ondernemen. ‘Zolang stukken over financiële structuren van advocaten zonder problemen onder het verschoningsrecht kunnen worden gebracht is de kans is groot dat deze winsten nog steeds stilletjes worden witgewassen en criminelen als God in Frankrijk kunnen blijven leven. (…) De keuze is aan de Tweede Kamer.’
Bent u het eens met Leenders? Laat het weten via de poll.
Tekst: Mark Maathuis