Films over Turkse advocaten tonen stagiaires de betekenis van de kernwaarden van de advocatuur. ‘Het is altijd goed om te spiegelen.’
‘Jullie moeten ons niet alleen laten in onze strijd,’ zegt de Turks-Koerdische advocaat Ramazan Demir tegen de camera. Hij lacht een beetje als hij het zegt, maar hij bedoelt het bloedserieus. Demir strijdt voor de onafhankelijkheid, partijdigheid, vertrouwelijkheid, deskundigheid en integriteit van de advocatuur in zijn land. En met hem vele andere Turkse advocaten. Ze ondervinden dagelijks wat het betekent als de overheid rechtsstatelijke principes aan haar laars lapt. Onlangs nog werd Demir zélf aangeklaagd in een zaak tegen een Koerdische journalist: zijn verweer dat het niet aan de officier van justitie was om te beoordelen of de journalist al dan niet onafhankelijk was, kwam hem op een dagvaarding wegens belediging te staan.
De hiervoor genoemde vijf kernwaarden voor de advocatuur zijn universele waarden. Ze zijn ook leidend tijdens de Woudschotendagen van de beroepsopleiding. Maar in een land als Nederland, waar (bijna) niemand het in zijn hoofd haalt om aan de onafhankelijkheid van de advocatuur te tornen, blijven het vaak abstracte begrippen. Reden om voor het introductieblok Beroepsattitude en Beroepsethiek een serie filmpjes te maken die laten zien wat deze kernwaarden betekenen in de praktijk. De filmpjes werden gemaakt tijdens de rechtszaak tegen de deken van Istanboel, begin dit jaar. De deken werd ervan beschuldigd de rechter op ontoelaatbare wijze te beïnvloeden, maar werd onlangs vrijgesproken. Een delegatie van L4L woonde de zitting bij.
‘Het is altijd goed om te spiegelen,’ zegt Hein Karskens, lid van de L4L-delegatie en docent Beroepsethiek bij de vernieuwde beroepsopleiding advocatuur. ‘Wat betekenen deze begrippen in een andere rechtsstaat? Wat gebeurt er als de geheimhouding wordt doorbroken door de rechtbank, als je geen stukken mag inzien, of als je niet mag overleggen met je cliënt?’
En Turkije ligt zorgwekkend dichtbij, vult Monique van de Griendt aan. Zij is directeur van Dialogue, het bureau dat de beroepsopleiding organiseert en opdrachtgever van de filmpjes. ‘We willen laten zien dat het niet zo vanzelfsprekend is dat die kernwaarden ook gewaarborgd zijn. En dat je als advocaat niet meer onafhankelijk je werk kunt doen als de overheid druk uitoefent op de advocatuur. Dat is relevant omdat ruim zestig procent van de zaken in Nederland tegen de overheid worden gevoerd.’
Advocaat Demir hoopt dat toekomstige advocaten in Nederland zijn boodschap oppikken. ‘Ik vraag ze niet om bij ons de barricades te beklimmen. Maar deze waarden gelden voor iedere advocaat. In januari hebben we hier nog een demonstratie gehouden voor Colombiaanse advocaten die worden belaagd door de overheid. We zitten in hetzelfde schuitje.’
Tatiana Scheltema