Er gaat veel veranderen voor plaatselijk dekens en de manier waarop zij toezicht houden. Met de invoering van de nieuwe Advocatenwet, waarschijnlijk per 1 januari 2015, krijgen ze veel meer bevoegdheden. Tijdens een seminar op 3 juli in het Muntgebouw in Utrecht, werden de plaatselijk dekens en de andere leden van de raden van toezicht bijgepraat door algemeen deken Walter Hendriksen, beleidsadviseurs van de Nederlandse Orde van Advocaten (Orde) en andere deskundigen. Veel informatie, maar ook nog veel vragen over de uitvoering van het nieuwe toezicht in de praktijk. Naar aanleiding van een deel van die vragen zal de regelgeving van de Orde moeten worden aangepast.

De dekens worden toezichthouders in de zin van artikel 5:11 Algemene wet bestuursrecht (Awb). Ze houden toezicht op de naleving van de nieuwe Advocatenwet en de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Bij overtreding mogen ze boetes of lasten onder dwangsom gaan opleggen die kunnen oplopen tot 1 miljoen euro. En, als dat nodig is, mogen ze advocaten in een auto of op een boot volgens de Awb ‘stilhouden’. Maar dat lijkt de Amsterdamse deken Pieter van Regteren Altena meer een ‘anekdote’. Hij ziet het zichzelf alleen doen ‘als een advocaat met een super gevoelig toezichtdossier richting het Amsterdamrijnkanaal rijdt’. Hoe dan ook bestaan er vragen over de manier waarop dekens hun nieuwe bevoegdheden in de praktijk moeten uitvoeren. Bij welke specifieke overtredingen een deken een boete of een last onder dwangsom kan opleggen, is bijvoorbeeld nog onduidelijk.

Uniform
Dat onderkent ook Niels Hupkes (zie foto), manager toezicht bij de Orde. ‘De normen moeten helder zijn’, zegt hij. ‘Advocaten moeten weten waar ze zich aan dienen te houden en waarvoor ze een boete of een last onder dwangsom opgelegd kunnen krijgen. In de nieuwe Verordening op de Advocatuur, waarvan het streven is dat die ook op 1 januari 2015 in werking treedt, willen we dat duidelijk opschrijven, zodat het ook makkelijk wordt voor dekens om deze regels op een uniforme manier te handhaven. De regels moeten geen ruimte overlaten voor verschillende interpretaties.’

Voor het overtreden van de Advocatenwet kunnen dekens boetes van 8.100 euro opleggen. De boetes voor het overtreden van de Wwft lopen hoger op. Die kunnen tussen de 10.000 en 1 miljoen euro bedragen. Dekens hoeven een overtreding overigens niet per se bestuursrechtelijk te handhaven. Ze houden de mogelijkheid om een klacht in te dienen bij de tuchtrechter. Een andere verandering: klagers moeten vijftig euro griffierecht gaan betalen als ze hun klacht door de tuchtrechter willen laten behandelen. En daar komt bij: de raden van toezicht gaan raden van de Orden heten en alleen de deken mag toezicht gaan houden en bestuursrechtelijk handhaven. Maar het is niet realistisch om te denken dat een deken het toezicht op een heel arrondissement in zijn eentje kan behappen. Daarvoor hebben de Orde en de dekens wel al een oplossing bedacht: de deken kan een deel van zijn werkzaamheden mandateren aan leden van de raad van de Orde of medewerkers van de landelijke of de lokale Orde. ‘Om het de plaatselijk dekens zo makkelijk mogelijk te maken, zal de Orde met een handleiding komen voor het toezicht op grond van de Awb’, zegt Hupkes.

‘Niet nodeloos ingewikkeld’
De Haagse deken Bas Martens pleit ervoor om de aanvullende regeling ‘niet nodeloos ingewikkeld maar helder en overzichtelijk te maken’. Op die manier blijft het toezicht effectief, zegt hij. Daarbij benadrukt hij dat het belangrijk is om naast het toezichthoudende aspect, het dienstverlenende aspect niet uit het oog te verliezen. ‘De Orde is en blijft de belangenbehartiger van de balie.’

Tijdens de bijeenkomst stond tot slot het afscheid van Arthur Docters van Leeuwen gepland, maar hij was verhinderd. Docters van Leeuwen heeft de Orde jarenlang geadviseerd over de inrichting van het advocatuurlijke toezicht.

Algemeen deken Walter Hendriksen benoemde in zijn toespraak dat de Orde zich hevig heeft verzet tegen eerdere voorstellen van de nieuwe Advocatenwet en dat de Orde met de Advocatenwet die nu in de Eerste Kamer ligt, met het ministerie van Veiligheid en Justitie tot een compromis is gekomen. ‘Nu moeten we laten zien dat ons toezicht sustainable is, dat we samen hetgeen we verworven hebben, kunnen behouden.’

Sabine Droogleever Fortuyn

Advertentie