Per 1 september introduceert de Rechtspraak een landelijke rekening-courant op kantoorniveau voor de inning van griffierechten. Advocaten kunnen per kantoor dan slechts één rekening-courant aanhouden, die zal gelden voor alle gerechten en bijzondere colleges behalve de Raad van State. Daarbij is het gebruik van e-billing verplicht. Dit blijkt uit een bericht op rechtspraak.nl. Advocaten van hetzelfde kantoor die individueel een rekening-courant hadden zullen moeten kiezen: een rekening-courant met elektronische verzending van facturen op kantoorniveau, of terug naar losse, papieren nota’s. Losse facturen worden handmatig verstuurd en betaald, wat het risico op processuele sancties vanwege te late betaling vergroot.Bijlage:
De Rechtspraak werkte de afgelopen tijd toe naar één landelijke rekening-courant. Per 1 september 2014 start de laatste fase waarin de landelijke rekening-courant op kantoorniveau wordt geïntroduceerd. Vanaf die datum is het niet meer mogelijk alleen een rekening-courant bij één of enkele gerechten aan te houden. De landelijke rekening-courant geldt voor alle gerechten, bijzondere colleges en de Hoge Raad. Alleen de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State valt niet onder deze regeling.
Daarnaast is de rekening-couranthouder vanaf 1 september het ‘kantoor’. Voor advocaten betekent dit dat alleen het geregistreerd kantoor met bijbehorend K-nummer (kantoornummer) zoals opgenomen in de Beheer Advocaten Registratie (BAR) van de Nederlandse Orde van Advocaten rekeninghouder kan zijn. Voorheen konden meerdere advocaten van één kantoor een eigen rekening-courant hebben; nu geldt per adressering dus slechts één rekening-courant.
Volgens de Rechtspraak kon dat niet anders. ‘We hadden geen andere keuze dan te werken met de K-nummers uit BAR; dat zit ingebakken in het systeem. De koppeling tussen ons griffiebetaalsysteem, Leonardo Griffie, en BAR garandeert dat we gebruik maken van actuele informatie. Over welke advocaat bij welk kantoor hoort en over de status van de advocaat, bijvoorbeeld actief of geschorst,’ zegt een woordvoerder van de Rechtspraak.
Maar deze wijziging pakt slecht uit voor advocaten die qua rekening en risico onafhankelijk opereren, terwijl ze wel één naam op de gevel, en daarmee één K-nummer, delen. Zij moeten nu kiezen voor een rekening-courant op kantoorniveau of terug naar losse nota’s. Losse nota’s worden per post verzonden en moeten handmatig betaald worden; e-billing is alleen mogelijk op kantoorniveau. Advocaten lopen daarmee een groter risico van te late betaling van griffierechten, wat sancties als ontslag van instantie, niet-ontvankelijkheid, verstekverlening of het buiten beschouwing laten van een schriftelijk aangevoerd verweer tot gevolg heeft.
‘De Rechtspraak heeft dit probleem te laat ontdekt en ook de Orde niet betrokken in eerdere stadia,’ zegt algemeen deken Walter Hendriksen. ‘Wij hoorden vorige week pas van deze kwestie, vlak voor de Rechtspraak ongeveer 350 advocaten aanschreef die nu mogelijk moeten kiezen. Dit is natuurlijk heel vervelend. We hebben de Rechtspraak gevraagd soepel om te gaan met de hardheidsclausule.’ De rechter kan immers de sanctie die rust op niet-tijdig betalen van het griffierecht buiten toepassing laten als hij van oordeel is dat dit zal leiden tot een onbillijkheid van overwegende aard, gelet op het belang van één of meer partijen bij toegang tot de rechter.
De Orde heeft de Rechtspraak ook gevraagd te kijken naar oplossingen, maar die lijken er volgens Hendriksen op korte termijn niet te komen. De Rechtspraak zet de verandering desondanks door. Volgens een medewerker van het Landelijk Dienstencentrum voor de Rechtspraak zal er met de komst van de landelijke rekening-courant juist veel verbeteren: ‘We verwachten dat met een landelijke rekening-courant het betalen van griffierechten voor advocaten, deurwaarders en notarissen eenvoudiger en overzichtelijker wordt. Ook biedt Leonardo Griffie exactheid over het moment van betaling, zodat juridische discussies over termijnen voorkomen worden. Bovendien kunnen advocaten ook zonder rekening-courant op kantoorniveau gebruik maken van e-billing, waarbij ze een melding krijgen als er nota’s klaar staan. Dat zijn allemaal voordelen.’
Nathalie Gloudemans-Voogd