De Nationale ombudsman heeft besloten om niet langer deel uit te maken van het Nationaal Preventie Mechanisme (NPM). Het Bureau Nationale Ombudsman heeft de Inspectie Veiligheid en Justitie hierover een brief gestuurd. Advocaten maken zich zorgen.
De Nationale Ombudsman wil dat het NPM inhoudelijk aan de slag gaat, zoals met een onderzoek naar de situatie van personen die geïsoleerd worden. Over de zorgen die het Bureau hierover heeft zijn vele gesprekken gevoerd binnen het netwerk, maar tot op heden zonder resultaat. Uiteindelijk heeft het Bureau Nationale Ombudsman besloten om daar geen verantwoordelijkheid meer voor te willen dragen. De ombudsman heeft ook contact met het Subcomité ter preventie van foltering (SPT) over zijn zorgen. De SPT gaat in 2015 onderzoek doen naar het Nederlandse NPM.
Sinds 2011 kent Nederland een systeem ter preventie van de vernederende en onmenselijke behandeling van burgers in detentie: het Nationaal Preventie Mechanisme (NPM). De afgelopen jaren heeft de Nationale ombudsman het NPM-netwerk gevolgd. De ombudsman constateert dat het NPM-netwerk niet in staat is gebleken om deze samenwerking goed vorm te geven. Het NPM-netwerk loopt steeds vast en dreigt daardoor zijn betekenis te verliezen.
De Nationale ombudsman constateert dat na drie jaar nog steeds geen visie tot stand is gebracht over het Nederlandse NPM, die is gebaseerd op de tekst en intentie van het zogeheten OPCAT-verdrag van de Verenigde Naties waarbij Nederland is aangesloten. De ombudsman vindt dat onacceptabel. De Nationale ombudsman concludeert dat het NPM onvoldoende functioneert en maakt zich hier ernstige zorgen over. Hij wil hiermee een duidelijk signaal afgeven over de noodzaak om het functioneren van het NPM-netwerk te verbeteren. Desgewenst blijft de ombudsman meedenken en -praten over oplossingen en verbeteringen.
Frans-Willem Verbaas, advocaat bij Collet Advocaten Alkmaar, heeft regelmatig te maken met cliënten die in een isoleercel geplaatst zijn, waardoor minstens één cliënt in een psychose is geraakt. Hij is bezorgd over het besluit van de ombudsman: ‘Nederland heeft geen onafhankelijk functionerend toezicht meer op het gevangeniswezen. Het is iets waar advocaten zich zorgen moeten maken. Advocaten moeten er niet te snel van uitgaan dat alles door de beugel kan wat er nu in Nederlandse gevangenissen gebeurt.’
Marlies Kloppenburg