Advocatenkantoor Freeke & Monster zetelt tussen de creatieve ondernemers in het Amsterdamse bedrijfsverzamelgebouw Pand Noord. Ook zij hebben een creatieve missie. Wikke Monster vertelt hoe ze het strafrecht wil veranderen.

Vanuit haar kantoor wandelt Wikke Monster in stevig tempo naar het IJ, langs de Poolse supermarkt, tussen de lelijke industriële panden door richting het populaire restaurant-hotel De Goudfazant. Geen standaardlocatie voor advocaten, maar prima voor een kantoor dat recent is opgericht om ‘het anders te gaan doen’. Wikke Monster: ‘Ik speel al langer met de gedachte dat vergeving een belangrijkere rol moet gaan spelen in het strafproces. Voor mij is de vraag glashelder. Hoe kan het dat we in zo’n rijk, ontwikkeld land niet verder komen dan het hele eendimensionale straffen. Het is zo’n armoede. De hele procedure is gericht op straffen en vergelden en niet op herstel.’ Om haar missie te verwezenlijken, biedt Monster samen met kantoorgenoot Klaartje Freeke mediation aan in het strafrecht en gaan ze het vak Mindfulness in het recht doceren aan de Universiteit van Amsterdam. Wat Monster doet is nieuw in het strafrecht, maar past volgens haar heel goed in de tijdgeest. Ze verwijst naar een afscheidsverhaal van president van de Hoge Raad Geert Corstens, die in het artikel De kracht van vergeving pleit voor meer persoonlijk contact tussen het slachtoffer en de dader in de strafrechtspleging. ‘In Argentinië moet je eerst mediation proberen, voordat je naar de rechter mag, in Engeland is net een plan ingediend voor restorative justice, herstelrecht. PvdA-Kamerlid Jeroen Recourt heeft recent een notitie geschreven waarin hij stelt dat mediation een vaste plek in het strafrecht moet krijgen. Het gaat vaak om burenruzies, conflicten op school, vechtpartijen, allemaal zaken waarbij je elkaar later weer tegenkomt. Die kunnen vaak door mediation worden opgelost. Dat scheelt ook nog een hoop geld. Als we dit soort huis-tuin-en-keukenzaken door mediation oplossen, komt het niet voor de rechter.’ De wandeling met Wikke Monster gaat kriskras door Amsterdam-Noord. Ze praat van de hak op de tak, maakt haar zinnen zelden af, in de haast alles te vertellen. ‘Veel zaken kun je met mediation op een meer duurzame manier oplossen. Dat is goed voor het slachtoffer, want het kan gevoelens van angst en frustratie weghalen. Als je blijft leven met haat en wrok, holt dat je uit en word je voor de tweede keer slachtoffer. In de Verenigde Staten doen ze wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van vergeving op de gezondheid van mensen. Daaruit blijkt dat mensen die kunnen vergeven, gelukkiger en gezonder zijn dan zij die dat niet kunnen. Voor de dader is het ook een manier om te verwerken, want ook die heeft gevoelens van schuld, schaamte, frustratie. Als je daar aandacht aan geeft kan hij ook weer verder.’ Wat haar betreft krijgt elke verdachte na aanhouding een flyer over mediation en welke voordelen dat heeft. ‘Mijn missie is een eenvoudig soort stappenplan te ontwikkelen waarin staat hoe je tot vergeving kunt komen.’ De afgelopen zes jaar werkte Monster als strafpleiter bij Jahae Advocaten. ‘Ik ben met een omhelzing weggegaan en kreeg mijn lopende zaken mee. Freeke & Monster is dus ook een gewoon strafrechtkantoor, maar wel eentje dat staat voor het harmoniemodel.’ Ze heeft vaak genoeg meegedaan aan weinig effectieve strafzaken om er klaar mee te zijn: ‘Je kunt vaak precies uittekenen hoe zo’n strafproces loopt. Het kost bakken met geld, tijd en energie. De advocaat moet betaald worden, de officier, de rechter. En wat worden we er wijzer van? Het is gewoon niet effectief. In het beste geval heb je een paar ego’s die dik tevreden zijn met zichzelf omdat ze een zaak hebben opgelost. Over de hoofden van de dader en het slachtoffer heen, de werkelijke hoofdrolspelers. De confrontatie met het slachtoffer is veel effectiever dan de confrontatie met een rechter. Er komt steeds meer bewijs dat mediation op een duurzamere en betere manier helpt bij het oplossen van misdrijven. Het leidt tot minder recidive, het is beter voor het slachtoffer en beter voor de dader.’ Voor de deur van haar kantoor gaat ze nog even zitten. Ze vertelt over de waarheidscommissie in Zuid-Afrika, waar daders amnestie kregen als ze de waarheid vertelden en hoe dat haar inspireert. Haar vorig jaar overleden vader inspireerde haar ook. ‘Hij droomde van wereldvrede, een wereld waarin niet wordt gegraaid, maar wordt gegeven, waarin de sterkeren voor de zwakken zorgen.’ Monster is niet bang om neergezet te worden als soft. Strijdbaar: ‘De advocatuur is hartstikke ouderwets. Als jij niet aan zingeving wilt doen en alleen knetterveel geld wilt verdienen, prima, maar ik ben hier met een ander plan. Hoezo heb jij een uurtarief van vierhonderd euro, what makes you so special? Prima, ga lekker door met je ratrace en kijk vooral niet naar andere beroepen die al wel innoveren. Ook goed, dan komen jullie over twintig jaar, maar wij beginnen alvast. Wij willen echt bijdragen aan een betere wereld.’ 

 

Wie is Wikke Monster?

Maandelijks haalt het Advocatenblad een frisse neus met een advocaat om al wandelend te praten over werk en leven.

Dit keer: Wikke Monster (1972).

Download artikel als PDF

Advertentie