Staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie (VVD) laat de maatregel met de eerste tranche van bezuinigingen op de rechtsbijstand op 1 februari toch van kracht gaan. Hij trotseert daarmee een meerderheid van de Eerste Kamer, die wil dat het kabinet de bezuinigingen van in totaal 85 miljoen euro schrapt.
Teeven heeft de Eerste Kamer vrijdagmiddag laten weten dat de Algemene Maatregel van Bestuur met de kortingen op de vergoedingen voor de advocatuur op 1 februari gewoon in werking treedt. Deze maatregel moet dit jaar al 13,3 miljoen aan besparingen op de rechtsbijstand opleveren, oplopend tot 26 miljoen euro in 2018. Het besluit voorziet in een korting op de basisvergoeding per punt en een reductie van de vergoeding voor de bewerkelijke zaken.
Om te voorkomen dat hij met een gat in zijn begroting komt te zitten, zet de staatssecretaris deze bezuiniging door. Hij schrijft de Eerste Kamer dat hij hiervoor de machtiging van het kabinet heeft. Mogelijk dat hij de maatregel in een later stadium wel weer wijzigt. Dat hangt af van de uitkomst van een nieuwe studie naar de gestegen kosten van de rechtsbijstand.
De Eerste Kamer had om zo’n studie gevraagd. Teeven zal een speciale commissie in het leven roepen voor dit onderzoek. In de tussentijd stopt hij voorlopig wel met de voorbereiding van het wetsvoorstel voor de stelselvernieuwing in de rechtsbijstand. Die stelselvernieuwing zou moeten leiden tot verdere besparingen op toevoegingen, door de introductie van een zogenaamde poortwachter. Die zou gaan beoordelen of een rechtsgang met inschakeling van een advocaat wel nodig is.
Als de studie naar de gestegen kosten van de rechtsbijstand gereed is, zal Teeven zich opnieuw beraden over de bezuinigingen. Een meerderheid in de Eerste Kamer steunde anderhalve week geleden een motie van het lid Scholten van D66, waarin om de studie werd gevraagd. De senaat stemde ook voor een motie van CDA-fractielid Franken, die wilde dat de bezuinigingen van 85 miljoen werden geschrapt.
Maarten Bakker