Professor Richard Susskind was als key note speaker bij het het KEI-congres ‘De rechtspraak van morgen’ even in Nederland. De auteur van ‘Tomorrow’s lawyers’ hamert op innovatie in de advocatuur: de juridische professie zal de komende jaren fundamenteel veranderen. Susskind is onder de indruk van de vooruitgang die hij ziet, vertelt hij het Advocatenblad. Toch gelooft hij dat slechts weinig advocatenkantoren hun bedrijf echt transformeren.
Susskind is onder de indruk van hoeveel advocaten interesse hebben voor innovatie in de juridische wereld: ‘De mate van interesse is bemoedigend.’ The Schotse professor was uitgenodigd om te spreken op een conferentie georganiseerd door het ministerie van Veiligheid en Justitie en De Rechtspraak over digitalisering van rechtspraak. Nederland doet het goed in dat opzicht volgens Susskind: ‘Ik ben onder de indruk van de voortgang van technologie in de rechtspraak in Nederland, vergeleken met andere landen.’
Hoewel Susskind dus vooruitgang ziet, zijn Nederlandse advocatenkantoren er nog niet in termen van echte innovatie. ‘Er zijn maar weinig advocatenkantoren waar ook ter wereld, Nederland incluis, die echt innovatief zijn. Sommige zijn aan het innoveren aan de randen, maar zijn niet echt hun kantoren aan het transformeren. Wat start-up Riverview aan het doen is, komt in de buurt. Ik denk dat start-ups voor veel disruption gaan zorgen.’
Wie boeken van Susskind gelezen heeft kent de term disruption, wat hij omschrijft als de fase waarin de advocatuur technologie volledig heeft omarmd. Op dit moment bevindt de advocatuur zich nog in de ontkenningsfase (denial) zegt Susskind. Veranderingen in de juridische adviespraktijk, de meer-voor-minder-mentaliteit, liberalisering en IT, hebben geleid tot de huidige staat van ontkenning. Volgens Susskind zal de advocatuur door drie fases evolueren: via denial en resourcing uiteindelijk naar disruption.
De discussie over uurtje-factuurtje en alternative fee arrangements passen bij die ontkenningsfase volgens Susskind. ‘Het is eigenlijk afleiding van wat advocaten werkelijk zouden moeten doen: innoveren. Dus wat staat ons toe te doen wat we vroeger nog niet konden? Niet: doen wat je altijd al deed en kijken hoe je dat in rekening kunt brengen.’
Susskind vraagt zich af welk kantoor het aandurft om 15 procent van zijn budget uit te geven aan research & development, zoals multinationals doen. ‘Dan zouden er wel eens interessante dingen kunnen gebeuren.’ In het huidige tijdsgewricht zijn ontdekkingsreizigers nodig. Dat hoeft niet veel te kosten, weet Susskind. ‘Veel van de technologie is tegenwoordig gratis. Wat nodig is, is iemand die diep nadenkt met de “spirit of innovation“. Wie is er bereid om op ontdekkingsreis te gaan?’
Nathalie Gloudemans-Voogd