Saoedische blogger Raif Badawi werd veroordeeld tot duizend zweepslagen en tien jaar celstraf. Zijn advocaat en zwager Waleed Abu Al-Khair werd vorig jaar tot vijftien jaar gevangenisstraf veroordeeld. Samar Badawi vecht voor hun vrijlating. ‘De nieuwe koning moet dit probleem oplossen.’
Een dag voordat haar broer, blogger Raif Badawi, mogelijk weer vijftig zweepslagen krijgt toegediend, hoort Samar Badawi dat haar man, de prominente mensenrechtenadvocaat Waleed Abu Al-Khair, die een straf van vijftien jaar uitzit, is overgeplaatst van de gevangenis in hun thuisstad Jedda naar Riad, 950 kilometer verderop in de woestijn. ‘Ik vecht twee rechtszaken. Het is een beetje veel,’ zegt de moeder van twee kleine kinderen.
Badawi en Abu Al-Khair ontmoetten elkaar in 2009, toen ze zijn hulp vroeg bij de rechtszaak tegen haar vader, die haar vijftien jaar lang had mishandeld. Haar vader klaagde haar aan wegens ongehoorzaamheid, waarop een rechter haar liet arresteren. Mensenrechtenadvocaat Waleed Abu Al-Khair was één van de weinigen die het voor haar opnam. ‘Hij zei tegen mij: “Maar je hebt niets gedaan!” Toch werd ik gearresteerd.’ Zeven maanden zat ze vast, terwijl Waleed vocht als een leeuw om haar vrij te krijgen.
Dat was heel ongebruikelijk, vertelt Badawi. ‘Een man als Waleed, die in vrouwenrechten gelooft, vind je maar heel weinig. Hij is mijn held.’ Giechelend: ‘Dus toen zijn we getrouwd.’
Zelf werd Badawi internationaal bekend als actievoerster voor het recht van vrouwen om te mogen autorijden. Zowel de zaak van haar man als van haar broer kreeg wereldwijd aandacht: de blogger die werd veroordeeld voor het hosten van een site waar mensen konden schrijven wat ze wilden, en de mensenrechtenadvocaat die het opnam voor – onder andere – vrouwenrechten in zijn land. Maar waar Raif Badawi volgens ‘klassiek’ shariarecht werd veroordeeld, stond Waleed Abu Al-Khair voor een speciale rechtbank en werd terrorismewetgeving toegepast.
Badawi: ‘Deze wetgeving werd ingevoerd om terrorisme aan te pakken. Maar de hele wereld kan nu zien dat die wetten worden gebruikt om mensenrechtenactivisten monddood te maken. Dat heb ik vorig jaar ook gezegd tijdens een speech bij de Verenigde Naties in Genève.’ Volgens de Saoedische regering zit niemand in Saoedi-Arabië om politieke redenen gevangen.
Als oprichter van de Monitor of Human Rights in Saudi-Arabia is Waleed Abu Al-Khair een nationale beroemdheid. Zijn arrestatie en veroordeling zijn duidelijk bedoeld als boodschap, zegt Badawi. ‘Sinds de Arabische Lente is de regering doodsbang dat mensen hun rechten opeisen. Ze zeggen ermee: pas op, als je dat doet krijg je vijftien jaar.’
Abu Al-Khair erkent de speciale rechtbank niet, en ging dus ook niet tegen de uitspraak in beroep. De mondiale aandacht voor beide zaken brengt koning Salman bin Abdul Aziz Al-Saud, opvolger van de vorige maand overleden koning Abdullah in verlegenheid, denkt Badawi. In de islamitische cultuur is niets zo erg als dat er over je wordt gepraat. ‘Salman moet iets doen. Ik wil dat hij kijkt naar deze zaken zoals de rest van de wereld ernaar kijkt: dat het een grote vergissing is om mensen die opkomen voor hun rechten in de gevangenis te zetten.’