Advocaten zorgen ervoor dat verdachten minder vaak meewerken aan het politieonderzoek. En dus is het een slecht idee om advocaten aanwezig te laten zijn bij een verhoor. Dat gaat ten koste van de waarheidsvinding. Zo ongeveer stelde korpschef Bouman het in een brief aan de minister van Veiligheid en Justitie. De gemiddelde krantenlezer kon zich daarbij voorstellen dat de geprikkelde politieman ageerde tegen een nieuw wetsvoorstel, of misschien tegen een proefballon van de minister.
En dat is gek. Want het idee dat iedere verdachte recht heeft op de aanwezigheid van een advocaat bij een verhoor is allesbehalve nieuw. Integendeel, het is een recht dat al is bevestigd door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Het wetsvoorstel waartegen de korpsleiding protesteert, heeft slechts tot doel de bestaande Europese richtlijn 2013/48/EU in de Nederlandse wet te verankeren, hetgeen ons land simpelweg verplicht is op basis van haar lidmaatschap van de EU. De geluiden van de korpsleiding doen hierdoor aan als mosterd na de maaltijd waar de borden al van tafel zijn geruimd en de deelnemers naar huis vertrokken. Daarnaast zijn er al langer rechtsstelsels waarbij verdachten tijdens het verhoor hun raadsman mogen raadplegen. Mij is niet bekend dat het daar sindsdien bergaf is gegaan met de rechtspleging.
Er zit nog een opmerkelijke kant aan de opmerkingen van politiechef Bouman over de advocatuur. Waar hij zich grote zorgen maakt over de fnuikende invloed van advocaten op de waarheidsvinding bij zaken tegen burgers, ziet hij dat anders als het over ‘zijn’ politiemensen gaat. Nadat in dezelfde week een agent veroordeeld werd voor gebruik van geweld, concludeerde de korpsleiding dat de advocaat die de agent had bijgestaan steken heeft laten vallen. Een poule van ‘topadvocaten’ om politieagenten bij te staan in rechtszaken wordt door de leiding bepleit. Los van het merkwaardige oordeel omtrent de verleende bijstand die volgens de politie tot een misser van de rechtbank zou hebben geleid, lijkt dit toch wel een beetje meten met twee maten. Of advo-caten staan de waarheidsvinding in de weg, óf ze zijn onmisbaar voor het eerlijk verloop van een proces. Je kunt het niet allebei hebben. Mijn advies aan de korpsleiding is daarom: verzet u niet tegen de aanwezigheid van een advocaat bij het verhoor. Dan krijgt iedereen in Nederland, burger én politieagent, de beste juridische bijstand.
Walter Hendriksen