Je moet er als advocaat alert op zijn dat je niet in schimmige zaakjes wordt betrokken. Met andere woorden: pas op voor meneer O.
Meneer O. – aanvankelijk strafklant – bracht mr. X een schat aan civiele (onroerend goed) zaken, die op naam van allerlei andere mensen moesten worden gezet. Meneer O. betaalde voorschotten tot 44.000 euro – veelal contant. De mensen om wie het zou gaan kreeg mr. X niet te zien, en hij correspondeerde ook niet met ze. Meneer O vertelde zelf in een van die zaken voor de rechter dat de betrokkene van de hele kwestie niets afwist. In een andere zaak suggereerde de wederpartij dat die uiteindelijke cliënt misschien wel helemaal niet bestond. En zo meer. Maar mr. X zag geen aanleiding te checken wie zijn cliënten waren, en of zijn diensten niet werden ingezet om onwettige activiteiten voor te bereiden, te ondersteunen of af te schermen.
Want, zo verklaarde hij later als fraude-verdachte bij de rechter-commissaris: ‘Het onroerend goed wereldje is een slangenkuil. (…) Iedereen probeerde elkaar een oor aan te naaien en er gebeurden de gekste dingen. (…) Je zit er als advocaat bij en je denkt: “wat gebeurt hier?” (…) Als RO (red.) onroerend goed koopt, ga ik mij er niet in verdiepen dat wellicht op de achtergrond de heer O. (red.) daar economisch belang bij heeft. (…) Als je strafrechtelijk gaat kijken en je gaat elke transactie verdacht vinden, dan kan je de hele onroerendgoedwereld wel als verdachte zien.’
Je moet als advocaat alert zijn. Zie afdeling 7.1 van de Verordening op de Advocatuur, voorheen de Vafi. De verklaring van mr. X hielp hem dan ook niet in de tuchtzaak. Maar de tuchtrechter stelde óók vast dat mr. X uiteindelijk wel had ingezien dat hij qua zorgvuldigheid, inzichtelijkheid, transparantie en onafhankelijkheid tekort was geschoten. Hij had beterschap beloofd en de banden met meneer O verbroken. Daarmee was het risico van herhaling niet groot, en de maatregel van de Haagse raad van discipline navenant mild: voorwaardelijke schorsing van twee weken. Maar die strafzaak, daar is mr. X nog niet vanaf.
Trudeke Sillevis Smitt