Vanaf 4 april zullen de dekens optreden tegen advocaten die opdrachten verwerven via websites die voor hen leads genereren. Die praktijk is volgens de dekens in strijd met het provisieverbod van gedragsregel 2 lid 2. Dit blijkt uit een nieuwsbrief die de Amsterdamse orde van advocaten deze week uitstuurde.
De dekens zien een probleem in de constructie waarbij een advocaat een vergoeding per opdracht betaalt. Gedragsregel 2 lid 2 bepaalt dat het een advocaat niet geoorloofd is een beloning of provisie toe te kennen of te ontvangen voor het aanbrengen van opdrachten, het zogeheten provisieverbod. Achtergrond van die bepaling is de kernwaarde onafhankelijkheid; die dreigt in het geding te komen als advocaten derden voor het aanbrengen van opdrachten betalen, vermeldt het Amsterdamse ordebericht.
Nu stellen de dekens op grond van deze gedragsregel dat er een verbod bestaat op betalen per lead. Adverteren op websites is wel toegestaan, mits het gaat om een redelijk advertentietarief. ‘Wat een redelijk tarief is, verschilt van tijd tot tijd,’ zegt Emilie van Empel, deken van Breda-Middelburg en voorzitter van het dekenberaad. ‘Advocaten moeten zelf kunnen aangeven waarom ze denken dat het tarief redelijk is; dat je erover nadenkt voordat je met externe sites in zee gaat.’
Verboden blijkt ook de praktijk dat een advocaat een abonnement heeft om vermeld te staan op een website, tenzij een advocaat aannemelijk kan maken het een redelijk tarief is. Ook als het advertentietarief of abonnement mede afhankelijk is van het aantal leads of als bij beëindiging een afdracht betaald moet worden, zien de dekens een overtreding van het provisieverbod.
Bij een lead gaat het volgens Pieter van Regteren Altena, de Amsterdamse deken, om meer dan enkel doorverwijzen. ‘Het moet bij een lead gaan om een concrete zaak,’ zegt ook dekenberaadvoorzitter Van Empel. ‘Dat is bij pitchen niet zo. Dan schrijf je je in op de káns om een zaak te krijgen. Je profileert je dan; je biedt je diensten aan. Dat is het equivalent van een advertentie en de cliënt kiest uiteindelijk; dat mag. Maar als je nadat de keuze is gemaakt nog een keer moet betalen, zit je fout,’ zegt van Empel.
De dekens kondigen aan op te treden tegen advocaten die via leadsites opdrachten verwerven. ‘Dit is geen nieuwe beleidslijn, maar we wilden duidelijkheid creëren voor de goegemeente,’ zegt Van Empel. ‘Gedragsregel 2 lid 2 staat niet voor wijziging; de bepaling heeft kracht en de controle erop wordt voortgezet.’
Tegen advocaten die afspraken in strijd met gedragsregel 2 lid 2 hebben gemaakt en voor 4 april hun deken schriftelijk informeren over de inhoud daarvan zullen de dekens geen tuchtrechtelijke maatregelen nemen. Deze advocaten moeten dan wel verklaren dat zij het nodige doen om de afspraken te beëindigen en dat ze na 4 april 2016 niet meer op deze manier opdrachten zullen verwerven.
Vorig jaar ontstond ophef over Rechtszaakplaats, een nieuwe website waar advocaten konden pitchen op een zaak. Volgens advocaat Oscar van Oorschot, oprichter van de site, is zijn werkwijze toegestaan als hij het ordebericht leest. Van Oorschot vertelt het Advocatenblad: ‘Ik heb geen abonnement, de vergoeding is redelijk en de pitch is een advertentie.’ Wel vindt hij dat de werkwijze van de NOvA onzorgvuldig is. ‘De NOvA had concreet beleid moeten maken en bedrijven op z’n minst moeten uitnodigen voor een gesprek.’ Van Oorschot vreest voor het ‘Buckler’-effect. ‘Sites die met abonnementen werken hebben wellicht een probleem. Ik hoor dat de opzeggingen binnendruppelen bij andere sites.’ Dat ziet Jan Hein Strop van Legal Dutch ook. ‘We zijn in elk geval blij dat dat de NOvA inziet dat we niet in strijd met gedragsregel 2 lid 2 handelen.’ Welke websites wel en welke niet binnen de grenzen van de gedragsregels vallen is nog niet duidelijk. ‘Als mensen twijfelen, kunnen ze altijd contact opnemen met hun deken, die het dan zal toetsen,’ zegt Van Empel.
In november hebben de dekens tijdens hun maandelijkse dekenberaad uitgebreid gesproken over leadsites, blijkt uit het Amsterdamse ordebericht. Afgesproken was deze of volgende week daarover te berichten en Amsterdam stuurde als eerste het bericht uit. Daarna kwam het verzoek van een van de dekens om het onderwerp nogmaals te agenderen bij het dekenberaad, vertelt de Amsterdamse deken. Daarop hebben de andere lokale ordes een soortgelijk bericht nog niet verzonden. Mogelijk volgt na het dekenberaad volgende week meer informatie.
Nathalie Gloudemans-Voogd