Het aantal schadevergoedingen dat rechters aan ex-verdachten toekennen is nog nooit zo hoog geweest. Tegelijkertijd bereikte het gemiddelde bedrag dat een rechter aan ex-verdachten toekent in 2015 een dieptepunt. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek.
Ex-verdachten die onterecht in voorlopige hechtenis zijn genomen, kunnen daarvoor een schadevergoeding eisen (artikel 89 Sv). Ook kan de rechter gemaakte kosten van ex-verdachten vergoeden als zij geen straf of maatregel opgelegd hebben gekregen (artikel 591a Sv).
Uit de cijfers van het CBS komt naar voren dat rechters in 2015 bijna 17.600 keer een schadevergoeding toekenden aan ex-verdachten voor onterechte hechtenis of onterecht gemaakte kosten. Dat is bijna vier keer zoveel als in 2004 en meer dan 1,5 keer zoveel als in 2013 toen de teller op 10.471 uitkwam.
Daar staat tegenover dat een ex-verdachte in 2003 nog kon rekenen op een gemiddelde schadevergoeding van 3.237,69 euro. Anno 2015 is dat bedrag meer dan gehalveerd tot 1,584 euro, het dieptepunt in de afgelopen 12 jaar.
Strafrechtadvocaat Sidney Smeets zegt vandaag in het AD dat nergens zoveel mensen onterecht vastzitten als in Nederland. Ook Richard Korver heeft dit gevoel. Volgens hem is er niets mis mee dat verdachten snel worden vastgezet, maar worden verdachten vaak te lang in voorlopige hechtenis gehouden. ‘Voor het onderzoek is het vaak nodig dat mensen in voorlopige hechtenis gaan, maar je kunt je bij veel gevallen afvragen of het handig en verstandig is dat ze in voorlopige hechtenis blijven.’
Binnen de advocatuur en de politiek wordt al jaren gepleit voor het opleggen van een borgsom. Ook Korver vindt dat de borgsom veel vaker moet worden ingezet.
Francisca Mebius