Voordat minister Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie, VVD) beslist tot de uitrol van KEI, vraagt hij de Raad voor de rechtspraak of de ketenpartners vertrouwen hebben in het goede verloop. Zo niet, dan zal hij de situatie nader onderzoeken. Deze toezegging deed de minister dinsdag tijdens een debat in de Eerste Kamer. De Senaat toonde zich bezorgd over de praktische uitvoerbaarheid van de digitalisering van de rechtspraak, maar gaf Van der Steur wel groen licht.
Senator Bob Ruers (SP) is deels tevreden, deels teleurgesteld over het debat. ‘Er zijn veel vragen opgeworpen waar lang niet altijd een antwoord op kwam. Tegelijkertijd heeft de minister een belangrijke toezegging gedaan.’
Van der Steur beloofde de Senaat dat als de Raad voor de rechtspraak zegt dat het programma Kwaliteit en Innovatie rechtspraak (KEI) kan worden uitgerold, hij de raad zal vragen of de ketenpartners, waaronder de Nederlandse orde van advocaten (NOvA), hiermee akkoord gaan. ‘Als dat niet het geval is, dan moet ik vanuit mijn stelselverantwoordelijkheid met partijen gaan spreken, bezien wat de problematiek is, en beoordelen of het onder die omstandigheden verantwoord is om het advies van de raad op te volgen.’
Senator Joris Backer (D66) is goed gestemd over de uitkomst van het debat. Tijdens de schriftelijke voorbereiding suggereerde hij om een tijdelijke commissie KEI in te stellen die ‘extra procedurele waarborgen biedt bij de implementatie van “go/no go”- beslissingen. Deze commissie of dit gremium moet op voldoende draagvlak van de partners in de rechtsketens kunnen rekenen en moet op een verantwoorde wijze daar een vervolg aan geven,’ stelde Backer tijdens het debat. De toezegging van de minister maakt het instellen van zo’n commissie volgens Backer overbodig. ‘Dit is een andere oplossing voor hetzelfde probleem.’
Ruers stipte tijdens het debat diverse onduidelijkheden, risico’s en problemen van het huidige KEI-systeem aan. Hij wees op het feit dat er nog geen op schrift gestelde noodprocedure voor storingen aan het systeem is. ‘In het geval van een langdurige storing wil de rechtspraak terugvallen op de oude papieren procedure. Echter, het personeel dat deze procedure moet uitvoeren, wordt nu al ontslagen. Dat lijkt mij dus vrij moeilijk.’
Ook haalde Ruers de uploadlimiet van 10 MB aan, die te weinig ruimte geeft voor het uploaden van foto’s en ander beeldmateriaal. Ruers noemde het feit dat er nog geen plan is voor het opvangen van het verwachte capaciteitsverlies van tien procent na de uitrol van KEI. Als ander aandachtspunt noemde Ruers het ontbreken van een afdoende en veilige wifi-verbinding in rechtbanken. Ook maakte hij zich er zorgen over dat middelgrote en grote kantoren die hebben geïnvesteerd in het Aansluitpunt nog werken met een halffabricaat dat minder mogelijkheden biedt dan het Webportaal.
Ruers: ‘Alles bij elkaar zijn er nog een heleboel zorgen en onduidelijkheden. De minister heeft geen concrete toezeggingen gedaan over het beschikbaar stellen van extra geld.’
Volgende week stemt de Eerste Kamer over de vier wetsvoorstellen die onderdeel uitmaken van KEI. Een grote meerderheid van de Eerste Kamer zal met de voorstellen instemmen. Zo ook Bob Ruers. ‘Ik ben voorstander van digitaliseren en heb er vertrouwen in dat de minister, zoals hij heeft toegezegd, zich goed laat informeren voordat hij een “go/no go”- beslissing neemt. Wel vind ik het jammer dat er niet voor is gekozen om meer tijd te nemen voor de uitrol van KEI. Daarmee neemt de minister een onnodig risico.’
Sabine Droogleever Fortuyn
