De vereniging van sociaal advocaten VSAN heeft ongeveer honderd brandbrieven van leden aangeboden aan de Tweede Kamer. Als de kabinetsplannen voor de gesubsidieerde rechtsbijstand doorgaan kunnen veel advocaten hun werk niet meer doen, stelt de VSAN. Volgens de vereniging hebben de eerste kantoren hun deuren reeds gesloten.
Op donderdag 8 september bespreekt de Tweede Kamer de plannen voor de rechtsbijstand. Dan moet volgens de VSAN duidelijk worden of de politiek de alarmsignalen oppikt.
Ter illustratie citeert de VSAN uit enkele brieven:
‘In een zaak vocht een vader een vastgesteld alimentatiebedrag aan. Hij had een dure advocaat en omdat hij zijn advocaat moest betalen gaf hij aan geen geld te hebben voor alimentatie. Op de vraag van het Gerechtshof hoeveel hij zijn advocaat moest betalen antwoordde hij: 6.000 euro. Ik heb mevrouw op toevoeging bijgestaan, waarbij ik 598 euro aan kosten heb voorgeschoten. Dat bedrag heb ik nimmer gezien omdat mijn cliënte al tot over haar oren in de schulden zit. De overheidsvergoeding voor de zaak is ongeveer 743 euro, exclusief BTW. Per saldo heb ik mijn cliënte bijgestaan voor 145 euro. Maar deze mevrouw heeft ook recht op rechtsbijstand. Waar moeten de mensen heen? Is de gedachte dat deze mevrouw wel geholpen kan worden op een chique kantoor op de zuidas?’
Veel kantoren kampen met teruglopende omzetten. Eén van de advocaten schetst de gevolgen: ‘De omzet keldert door de bezuinigingen en het meest lastige is dat advocaten ervoor kiezen (noodgedwongen) betalende zaken te doen en gesubsidieerde rechtsbijstandzaken niet meer te behandelen. Er valt dan dus een hele categorie buiten de boot. Deze mensen ontvangen geen (goede) rechtsbijstand meer. Ik sta vooral minderjarigen en slachtoffers bij. Deze mensen hebben het geld niet voor een dure advocaat. Zij kunnen enkel worden bijgestaan door middel van gesubsidieerde rechtsbijstand.’
Sommige kantoren trekken de ultieme conclusie, aldus de VSAN. Een advocaat schrijft: ‘Na jarenlange bezuinigingen zijn we van een kantoor van zeven advocaten en vier ondersteuners gekrompen naar twee advocaten zonder ondersteuners. Als de nieuwe kabinetsplannen met nog meer bezuinigingen doorgaan, dan sluiten wij ons kantoor per 1 juni 2017. De vooruitzichten zijn te slecht.’
Inmiddels hebben volgens de VSAN de eerste kantoren hun deuren reeds gesloten. Voorzitter Hein Vogel zegt dat het vooralsnog om een handvol gaat. ‘Veel leden hebben echter aangegeven dat ze ermee stoppen als het zo doorgaat. Het aantal zaken loopt toch al sterk terug doordat mensen de eigen bijdragen niet kunnen betalen. We zien dat veel kantoren ook al hebben bezuinigd op het secretariaat. Dat gaat er meestal als eerste uit.’