De tijd dat een deken een vriendelijke confrère was – soms een collega – die zijn bonhomie met enige tegenzin kon vervangen door amicale vermaning, ligt ver achter ons. De deken is een toezichthouder die sinds 2013 jaarlijks tien procent van de kantoren in zijn territorium afstruint als een strenge ouderling op huisbezoek. En we komen allemaal een keertje aan de beurt. Voor deze bezoeken is door de orde een kloeke checklist opgesteld waarop de deken kan aanvinken welke onvolkomenheden hij allemaal aantreft. Zo staat bijvoorbeeld in de rubriek kantoororganisatie:
‘1.5 De advocaat stelt in overleg met de cliënt het probleem vast en geeft een analyse.’
Hier zal de deken u indringend aankijken. Er zullen vast advocaten zijn die geen probleem vaststellen en evenmin een analyse geven. Die krijgen in dat geval een minnetje.
Maar hoe weet de deken dat, zult u zich afvragen. De deken mag daartoe in uw dossiers neuzen. En als hij daar geen probleem vindt en evenmin een analyse, dan is het foute boel.
Bas Martens kan ons hierop voorbereiden en uiteraard krijgen we daar punten voor.
Wie de deken-nieuwe stijl wil leren kennen, leze ook eens het Jaarplan 2016 van het landelijk dekenberaad. Mij viel onmiddellijk deze fraaie volzin op: ‘De dekens beogen door middel van het op meer structurele basis inzetten van communicatie de spontane naleving van wet- en regelgeving te bevorderen.’
De dekens noemen dat zelf ook wel ‘handhavingscommunicatie’. Advocaten moet zo meer normbesef worden bijgebracht. Afgedwongen spontaniteit is een oxymoron dat de worsteling tussen het nieuwe en oude dekenaat blootlegt. Wie niet al te ontvankelijk is voor bevordering van de spontane naleving, komt in aanmerking voor ‘normoverdragend contact’. Dat is geen besmettelijke handeling, maar verhullend jargon van de toezichthouder; een waarschuwing dus. Bas Martens kan u daar nog veel meer over vertellen. U kunt zijn cursus vinden op www.advius.nu.
In dezelfde maand dat deze cursus werd gelanceerd, trad in de Verenigde Staten de eerste robotadvocaat in dienst. Hij heet Ross en is in mei 2016 begonnen bij Baker & Hostetler. Ross helpt zijn collega-advocaten ’to move faster, learn faster, and continually improve’, aldus het kantoor. Dat biedt mooie perspectieven. Ik heb de orde inmiddels aangeschreven en verzocht de kantoorbezoeken per 1 januari 2017 over te laten aan Ross 2.0. Hij zal met de uniforme checklist prima uit de voeten kunnen. Dan kunnen onze dekens weer advocaat worden.