Van muzikant, docente, directiesecretaresse en makelaar tot advocaat. Hoe is het om na een succesvolle carrière binnen een ander vakgebied advocaat te zijn? De advocaten die het Advocatenblad sprak, hebben één ding gemeen: ze werken binnen een zelfstandige praktijk of hebben deze ambitie. Deze verworven vrijheid willen ze nooit meer kwijt. Minpunten zijn er ook. De sfeer binnen de beroepsgroep bijvoorbeeld. ‘De cultuur van over de hoofden van cliënten geld maken. Ik vind het gemiddeld om te huilen.’
Naam: Minke Hoelen
Leeftijd: 62 jaar
Vorige beroep: hogeschooldocent muziektheorie aan een faculteit muziek en eigenaresse van een privé pianolespraktijk
Advocaat sinds: 2003
Momenteel: advocaat en mediator bij Rotshuizen Geense Advocaten in Leeuwarden
Specialisatie: personen- en familierecht
Motivatie: Mijn belangstelling voor mensen, met name het gedrag van mensen gepaard met mijn interesse voor het rechtssysteem, leidden tot mijn keuze om voor de advocatuur te kiezen.
‘Ik was musicus maar ben ook iemand van de regels. Een beroep als advocaat kwam dus niet uit de lucht vallen. Ook al deed ik hiervoor heel iets anders, er zijn aardig wat overeenkomsten. Het in het openbaar optreden, het creatief zijn en het harde werken bijvoorbeeld. Als docente muziektheorie aan de Hogeschool voor de Kunsten leerde ik mijn studenten hoe muziek in verschillende stijlen is ontwikkeld. Aan muziek zijn heel veel regels verbonden, anders zou muziek niet klinken. Mijn keuze voor de studie rechten is gemaakt toen ik in 2000 ontslagen werd vanwege een reorganisatie. Vlak daarvoor had ik voor mijn plezier een module recht gevolgd en ik besloot door te zetten. Mijn broer was toen ook net bezig met een carrièreswitch van musicus naar advocaat. Hij werkt nu voor Houthoff Buruma. Bij Rotshuizen Geense advocaten kreeg ik de kans om de beroepsopleiding en vervolgens de vFAS-opleiding te volgen. Heel leuk om weer “in de schoolbanken” te zitten, vooral omdat ik daarvoor heel lang docent ben geweest. Is mijn verwachting van de advocatuur uitgekomen? Ja en nee. Ja, het is een prachtig vak. Nog steeds. En nee, de advocatencultuur is me tegengevallen. De cultuur van over de hoofden van cliënten geld maken en de vechtersmentaliteit. Vaak vind ik het om te huilen. Ik had wat meer beschaving verwacht. Ik doel met name op de categorie advocaten die in het familierecht liever op een vechtscheiding aanstuurt dan op een schikking, daarbij negerend wat voor ellende dit teweegbrengt bij de kinderen van cliënten. De uurtarieven als men niet in aanmerking komt voor een toevoeging zijn bijna niet op te brengen voor een particulier en kunnen tot een financieel debacle leiden bij cliënten. Ik vind dat een deel van de collega’s daar te weinig rekening mee houdt. Het declaratiesysteem is hier mijns inziens mede een oorzaak van.
Ook vind ik het ontzettend tegenvallen hoe de overheid tegen de advocatuur aankijkt. Al die bezuinigingen op de sociale advocatuur en de rechterlijke macht. Ook het financiële aspect had ik echt anders verwacht. Toch heb ik nooit spijt gehad. De vrijheid van een eigen praktijk vind ik heerlijk. En mensen zijn zo blij met je hulp. Als docente moest ik vaak leuren bij studenten om ze in beweging te krijgen. Wennen was dat het als advocaat altijd maar afwachten is of je inspanning eindigt in een positief resultaat. De willekeur binnen het familierecht bij de rechtbanken en de jeugdinstellingen vind ik vaak verbijsterend. In met name procedures rond omgangsregelingen is de uitkomst van de zaak veel meer dan vroeger onvoorspelbaar. Er worden aanmerkelijk meer fouten gemaakt in beschikkingen dan voorheen. Daarnaast is er de sterk wisselende kwaliteit van de onderzoekers van de Raad voor de Kinderbescherming en andere Jeugdinstellingen.
Maar dat alles weegt niet op tegen de waardering die je als advocaat krijgt. Ik denk erover in verband met mijn persoonlijke omstandigheden om op m’n 65ste te stoppen, maar ik ga liever door tot ik 67 ben.’
Naam: Simone ten Haaf
Leeftijd: 50 jaar
Vorige beroep: verschillende functies binnen het bedrijfsleven
Advocaat sinds: 2010
Momenteel: advocaat bij Vermeulen & Ten Haaf Advocaten in Rotterdam
Specialisatie: ondernemingsrecht en arbeidsrecht
Motivatie: ‘De mogelijkheid om advocaat te worden had ik voor mezelf eigenlijk uitgesloten, alleen al vanwege mijn leeftijd en salarisniveau. Mijn oude leidinggevende heeft me aangemoedigd om advocaat te worden.’
‘Ik pas niet in een standaard advocatenkantoor. Advocaten vinden mij wat raar. In hoe ik praat en mensen benader. Ik ben heel direct. Dit komt denk ik vooral door mijn achtergrond in het bedrijfsleven en de bouw. Na de sociale academie en een studie overheidscommunicatie heb ik veel verschillende banen gehad. Van PR-medewerkster voor medisch specialisten tot verkoopster van houtherstelprojecten bij een schildersbedrijf. Uiteindelijk heb ik gekozen voor het secretaressevak. Zo ben ik jaren secretaresse geweest voor een strafrechtadvocaat, secretaresse van de voorzitter Raad van bestuur voor Radio Holland en uiteindelijk directiesecretaresse bij installatiebedrijf Van Dorp. De studie rechten ben ik gaan volgen in de periode bij Radio Holland, omdat het een nuttige basis is voor een secretaresse op dat niveau. De mogelijkheid om advocaat te worden had ik voor mezelf eigenlijk uitgesloten, alleen al vanwege mijn leeftijd en salarisniveau. Mijn leidinggevende bij Van Dorp heeft mij echter na mijn afstuderen aangemoedigd om advocaat te worden en deze kans heb ik gepakt. Drie jaar geleden ben ik mijn eigen praktijk gestart. Heerlijk die vrijheid, maar ook lastig. Ik ben niet zo van de acquisitie. Elke maand is weer een risico, ook al loopt het goed. Waar het mij om gaat als advocaat is pret maken, oftewel werkplezier. Daarnaast moet ik een fatsoenlijke boterham verdienen en wil ik vijf tot tien procent van de winst aan goede doelen kunnen geven. Dat lukt tot nu toe. Wat me tegenvalt is de sfeer binnen de beroepsgroep. Hoe advocaten met elkaar omgaan. Het is soms zo strijdend en formeel-juridisch. Ik ben heel blij dat ik ook een andere carrière heb gehad. Al die andere werkervaring maakt je basis als advocaat breder. Ik heb jarenlang directeuren en ondernemers op de voet gevolgd. Daar leer je van en daar heb ik nu binnen mijn praktijk heel veel aan, ook puur bedrijfsmatig gezien. Ik kijk verder dan het juridische. Ik wil weten waar de pijn zit. Samen met de cliënt de vinger op de niet-juridische plek leggen, geeft vaak veel ruimte in de zaak. Er komt dan veelal ook meer begrip voor het standpunt van de wederpartij en dat helpt bij het vinden van een oplossing.’
Naam: Rob van Dongen
Leeftijd: 49 jaar
Vorige beroep: Uitvoerend muzikant, producer en componist
Advocaat sinds: 1997
Momenteel: oprichter/advocaat bij Dikhoff Van Dongen Advocaten in Amsterdam
Specialisatie: media en entertainment
Motivatie: ‘Muziek maken gaf mij te weinig intellectuele uitdaging. Het componeren doe ik er nog steeds bij. Ik blijf advocaat tot ik een wereldhit schrijf, not!’
‘Vanaf mijn vroege jeugd was ik altijd met muziek maken bezig. Als pianist en later ook als componist en producer. Zo speelde ik in de jaren ‘80 in de band Roberto Jacketti & the Scooters en daarna in Lois Lane, toen nog een beginnend bandje. In die periode ben ik ook rechten gaan studeren. Totdat Lois Lane ineens een groot succes werd. Ik stopte met de studie, maar maakte wel de afspraak met mezelf dat ik het ooit weer op zou pakken. Het waren super goede jaren. Ik mocht samen met Lois Lane en Prince het album Precious componeren en produceren en reisde de hele wereld over. Toen het grootste succes voorbij was, zes jaar later, ging het weer knagen. Muziek maken an sich is voor mij onvoldoende en geeft te weinig intellectuele uitdaging. Uiteindelijk werd ik op mijn 31ste advocaat bij een advocatenkantoor (Van der Kroft advocaten) dat gespecialiseerd was in muziekrecht en waar ik in door ben gegaan. Mijn wensen en verwachtingen zijn helemaal uitgekomen. Ik werk met en voor creatieve mensen en het werk is creatief gedreven. En ik werk nog steeds in de branche waar mijn passie ligt. Ik zou niet meer terug willen. De vrijheid vind ik prettig. Ook het morele deel hiervan. De vrijheid in de keuze wie je wel en niet bijstaat. The Pirate Bay, een bedrijf dat inbreuk op auteursrecht faciliteert, zou ik bijvoorbeeld niet bij kunnen en willen staan. Het grote verschil met mijn vorige leven als muzikant is dat ik toen een vogeltje was dat rondfladderde en alles op basis van gevoel deed. Nu moet ik soms een pak dragen, zakelijk en harder zijn en word ik ingehuurd vanwege een juridische vraag, bijvoorbeeld over muziekplagiaat. Het kan dus niet alleen meer op gevoel. Ik zie het wel als een groot voordeel dat ik bij musici herken wat hen beweegt. Ik kan daardoor de juiste snaar raken. Een vertaalslag maken van hun beweegredenen die een rechter ook begrijpt. Het schrijven van een advies of een pleidooi is voor mij hetzelfde als het componeren van een popsong: het moet compleet, overtuigend en ‘to the point’ zijn. Ik kan dit vak nog heel lang blijven doen. Tot mijn pensioen of tot ik een wereldhit schrijf. Want muziek laat ik nooit los.’
Naam: Ellen Kooijmans
Leeftijd: 55 jaar
Vorige beroep: Makelaar bij Kooymans Makelaars
Advocaat sinds: nog niet, doel om beroepsopleiding te starten in 2017
Momenteel: juridisch medewerker bij Lichtstad Advocaten in Eindhoven
Specialisatie: civiel recht
Motivatie: ‘Ik ben rechten gaan doen om meer juridisch advies te kunnen geven als makelaar. Nu ben ik op weg naar een carrière als advocaat.’
‘Ik ben eigenlijk per ongeluk op weg naar een carrière als advocaat. Ik ben vijf jaar geleden begonnen aan een studie rechten om meer juridisch advies te kunnen geven aan klanten van mijn makelaarskantoor. Ik vond het fantastisch. Toen mijn collega-makelaar twee jaar geleden besloot te stoppen, heb ik dit als een kans aangegrepen en ben ik als juridisch medewerker aan de slag gegaan. Bij Lichtstad Advocaten leiden ze me goed op en ik weet nu zeker dat ik volgend jaar september, als mijn master is afgerond, wil doorstromen naar de beroepsopleiding. Wat ik zo leuk vind aan het werk als jurist? Ik hou ervan om zaken tot in de puntjes uit te zoeken. Dat deed ik als makelaar ook. Daarnaast zie ik veel andere overeenkomsten tussen een makelaar en een advocaat. Zo ben je als makelaar veel aan het onderhandelen. Zelfs in de rechtbank komt het soms op onderhandelen aan. Met de cliënt en met de tegenpartij. Daarnaast heb ik als makelaar goed leren luisteren en geleerd het beste eruit te halen voor de klant. Voor een advocaat gaat dit nog verder. Met deze verdieping ben ik heel blij. Voor een makelaar gaat het om verkoop, verhuur of waardebepaling en dan is het weer klaar. Als advocaat krijg je casussen die veel complexer zijn en veel meer uitzoekwerk vergen. Daar word je voor beloond en dat is heel bevredigend. Door mijn studie kan ik me nu nog niet vol op de praktijk richten. Zodra ik afgestudeerd ben wil ik graag weer gewoon fulltime aan de slag. Verder is het wennen dat ik nu weer een baas heb. Dat gaat prima, maar het is toch even anders. Het is goed dat ik hier in leer gedijen, want ik zie mezelf in de toekomst niet als eenmansadvocaat. Ik zal altijd samenwerking zoeken, iemand om mee te sparren, ook al verwacht ik dat ik voor m’n eigen klantenbestand kan zorgen door mijn netwerk uit de makelaardij. Maar eerst maar eens zorgen dat ik advocaat-stagiaire word.’
Door Francisca Mebius