De ideënbus van Divorce Challenge werd overladen met ideeën om vechtscheidingen te voorkomen. Onder de ruim vijfhonderd indieners waren ook tientallen advocaten. Vijf voorstellen van advocaten uitgelicht.
Door Francisca Mebius
Gezin 2.0
Advocaat Janny van Vonderen van Zij de Advocaat pleit voor Gezin 2.0. Volgens Van Vonderen heeft het kind in een echtscheiding een eenzame positie. ‘Het eigen wereldje komt op de kop te staan en het gevoel van veiligheid komt onder druk. Ouders verliezen in de strijd vaak de belangen van de kinderen uit het oog zonder dat ze dat zelf zien.’ De werkwijze van Van Vonderen is er op gericht ouders inzicht te geven in het verschil tussen wat zij willen en wat het kind nodig heeft. ‘Daarbij geef ik inzicht in de actie en reactie van het handelen en de gevolgen daarvan voor het komen tot een oplossing. Daarbij staat centraal dat het kind beide ouders ziet. Het kind krijgt een stem door met een professional te praten over de situatie en de behoefte. Ouders blijf je ook na een scheiding. Dat maakt dat je aan een nieuwe relatie moet werken, gericht op de ouderrol.’
De scheidingszandloper
Een pool van samenwerkende professionals die bereid zijn om naar de belangen van beide partijen te zoeken en daarbij motiveren en coachen. Dat is er volgens Gea Brokking-van Alphen van Brokking Advocatuur & Mediation nodig om vechtscheidingen te voorkomen. In haar voorstel introduceert ze de scheidingszandloper. ‘Door deskundigen in een vroeg stadium in te schakelen, kan tijdig de juiste actie worden ondernomen. Belangrijke vraag is of partijen in staat zijn hun eigen belangen en die van een ander goed te beoordelen. Ook is er de vraag of partijen bereid zijn met de belangen van de ander rekening te houden. Zijn partijen voldoende op de hoogte van de gevolgen van hun beslissing? Deskundige begeleiding op diverse terreinen is nodig, gevolgd door het samen in kaart brengen en kleiner maken van het probleem. De rechter wordt dan alleen benaderd op slechts die punten waar partijen niet uit komen.’
Regiezitting binnen vier weken
De invoering van een regiezitting. Het is de oplossing van advocaat Sander Baetens van TRC Advocaten in Veldhoven en 57 andere advocaten van wie velen lid zijn van de vereniging van Familierecht Advocaten Scheidingsmediators (vFAS). ‘Langdurige onduidelijkheid over de gevolgen van een scheiding en trage procedures dragen bij aan escalaties tussen scheidende partijen. Ook ondeskundige begeleiding bij de afwikkeling van echtscheidingen zorgt voor een bron van conflicten. Om de echtscheidingsprocedure sneller te laten verlopen, is de invoering van een regiezitting binnen vier weken na indiening van een verzoekschrift essentieel. Hiermee wordt de koe direct bij de hoorns gevat, is er rechterlijke begeleiding en is er veel sneller duidelijkheid.’ Baetens en zijn collega-indieners vragen in hun voorstel om een gesprek met het ministerie van Veiligheid en Justitie en de Rechtspraak. Ze willen praten over de invoering van een pilot waarbij de regiezitting wordt onderzocht. Daarnaast willen ze in gesprek over de maatregelen die mogelijk zijn om de kwaliteit en vaardigheden van echtscheidingsprofessionals te waarborgen.
Betere verdeling van de kosten
Advocaat Marijn Jansen van Het Raethuys Advocatuur in Roden pleit voor een betere verdeling van de (juridische) kosten bij scheiding. Partijen, zowel op toevoeging als degenen die een advocaat zelf betalen, krijgen volgens hem onvoldoende financiële prikkels om af te zien van nodeloze procedures. ‘Rechtbanken leggen zelden of nooit een veroordeling in de proceskosten op als het om voormalige partners gaat. De eigen bijdragen bij een toevoeging en de griffierechten zijn de laatste jaren verhoogd, maar dat belet slechts ten dele het beginnen van een procedure. Is deze eenmaal gestart, dan hebben partijen te weinig financiële risico’s om af te wegen wanneer escalatie wenselijk is en wanneer niet. Een proceskostenveroordeling bij verlies van een procedure zou standaard moeten zijn. Eventueel door een apart (lager) forfait in personen- en familierechtzaken.’
Holistisch scheiden
Advocaat Petra Beishuizen van Delissen Martens denkt dat de toekomst binnen het familierecht in het holistisch scheiden ligt. ‘Holistisch recht is van praktijkbeoefening waarbij de advocaat zich openstelt, hart en ziel verbindt wanneer hij bezig is met zijn werk. Door met de cliënten de juiste volgorde in het proces te doorlopen en momenten van overleg en extra informatie in te lassen, zullen de meeste scheidingen in goede banen worden geleid.’ Volgens Beishuizen wil de cliënt anno 2016 harmonie, rust en ruimte om in vrijheid en zonder angst te leven. De veranderende wereld vraagt om een andere aanpak. ‘Kennis is via internet voor iedere burger vrij toegankelijk. Advocaten moeten meegaan met het aanbod van digitale zoekmachines, abonnementen op templates en beslisbomen, zodat cliënten zelf kennis kunnen vergaren en hun eigen proces bepalen. De rol van advocaat verschuift van conservatief naar holistisch. Met oog voor relatie, verbinding en compassie in het proces.’
Bij de sluiting van dit blad was nog niet bekend welke ideeën tot winnaar zouden worden uitgeroepen. Op Advocatenblad.nl en Divorcechallenge.nl vindt u de meest actuele informatie. Zie ook pag. 102 voor de NOvA-inzending.
Dit artikel verscheen in het Advocatenblad van december 2016. De hele editie is hier te lezen.