Het financieel belang dat is gemoeid met rechtszaken is groot, zo blijkt uit onderzoek door onderzoeksbureau Ecorys in opdracht van de Raad voor de rechtspraak. Op jaarbasis gaat het om een totaalbedrag van ruim 27 miljard euro.
Ecorys onderzocht de zaken bij zes rechtbanken, over 2013 en 2014. Het beperkte zich tot rechtsgebieden met een ‘overwegend’ of ‘substantieel’ financieel belang: kanton, civiel (handel en familie), bestuur en belasting. Alleen zaken in eerste aanleg werden in het onderzoek betrokken.
Met de onderzochte betrokken zaken was op jaarbasis een bedrag van ongeveer 20,5 miljard euro gemoeid. Daarnaast werd via bewindvoeringen nog eens een voorraad van ter waarde 6,6 miljard per jaar door de kantonrechter beoordeeld.
De helft van die jaarlijkse 20,5 miljard euro kwam voor rekening van de faillissementsverzoeken. Daarnaast ging er in de schuldsaneringsverzoeken nog eens één miljard om en bij de civiele handelszaken bijna 5 miljard. Kanton handelszaken voegden 1,9 miljard toe. Bij bestuurszaken ging het om ruim 500 miljoen en bij belastingzaken om 900 miljoen op jaarbasis. Het financiële belang van zaken blijkt met gemiddeld bijna 800.000 euro het hoogst bij faillissementen.
De onderzoekers constateerden overigens grote verschillen tussen de rechtbanken onderling. In 2013 en 2014 behandelde de rechtbank Oost-Brabant de minste zaken (in beide jaren minder dan 25.200). Bij de rechtbank Rotterdam werden de meeste zaken per jaar behandeld (meer dan 64.000 zaken). Hierna kwamen de rechtbank Den Haag en daarna de rechtbanken Midden-Nederland, Gelderland en Amsterdam (meer dan 40.000 zaken per jaar). Verder verschilde het totaal belang per rechtbank behoorlijk. Het laagste en het hoogste belang verschilt een factor 6,5 in 2013 (laagst in Limburg met € 185 miljoen en het hoogst in Rotterdam met € 1.212 miljoen). Over het geheel genomen blijkt dat bij de rechtbanken met een grotere afstand tot de Randstad het gemiddeld financieel belang lager ligt.
De Raad voor de rechtspraak laat vervolgonderzoek doen om nog meer inzicht te krijgen in het belang van rechtspraak voor de economie.