Tbs maakt onze samenleving veiliger. Tbs’ers verdienen bescherming, voor ieders veiligheid. Dat zegt strafrechtadvocaat Job Knoester uit Den Haag vandaag in Trouw.
Volgens Knoester vallen ex-tbs’ers drie tot vier keer minder in herhaling dan ex-gedetineerden. De samenleving moet zuinig zijn op deze juridische maatregel, vindt hij. Het aantal jaarlijkse tbs-opleggingen is de laatste jaren gehalveerd.
Jaren geleden was er aanhoudend kritiek op tbs, aldus Knoester. ‘Het betrof oplopende behandelduur en politieke bemoeienis met het systeem. De kritiek leidde ertoe dat veel verdachten tracht(t)en tbs te voorkomen. Het tbs-veld onderkende de problemen, maar verbeteringen bleven nodig om het vertrouwen van verdachten in het tbs-systeem en daarmee de veiligheid van de samenleving te vergroten. Een van die verbeteringen is dat niet een politicus beslist over verlof, maar een onafhankelijk college met naast rechters ook gedragswetenschappers.’
Volgens Knoester verdienen de gevoelens van slachtoffers begrip. ‘Die maken ook duidelijk waarom slachtoffers zich niet kunnen bemoeien met verlof van tbs’ers. In onze samenleving wordt het recht niet in eigen hand genomen. De laatste jaren heeft de politiek rechten van slachtoffers stevig uitgebreid.’
Knoester stelt verder dat professionals, zoals advocaten, die zich richting de minister bemoeien met de behandeling van individuele patiënten, schade kunnen toebrengen aan de voorzichtige vooruitgang in het tbs-stelsel. ‘Raadslieden van verdachten moeten hun cliënten voorlichten over voor- en nadelen van tbs. Als ze moeten wijzen op de mogelijkheid dat advocaten van slachtoffers ‘publieke druk zetten’, wat van invloed is op hun behandeling, is het niet moeilijk te voorspellen dat verdachten nog vaker deze maatregel willen ontlopen.’
En dat betekent volgens Knoester meer mensen die onbehandeld de gevangenis verlaten met een veel hoger herhalingsrisico. ‘Het ware beter als slachtofferadvocaten hun cliënten niet alleen begrip tonen, maar ook uitleggen waarom emoties geen rol spelen in een succesvol systeem dat ons veiligheid brengt. De wens van slachtoffers om geïnformeerd te worden is begrijpelijk. De vraag is wel wat precies de aard van die informatie moet zijn. Het is juist in het belang van de veiligheid van ons allemaal dat niet alleen kritisch wordt gekeken naar veroordeelde tbs’ers, maar ook naar de invloed op ons rechtssysteem van emoties van slachtoffers.’