Misdrijven worden over het hoofd gezien, omdat te vaak wordt uitgegaan van een natuurlijke doodsoorzaak. Dat zegt patholoog-anatoom Frank van de Goot in de Volkskrant. Samen met strafrechtadvocaat Sébas Diekstra van het Leidse Diekstra Van der Laan Advocaten is hij gestart met het initiatief Doodsoorzaak: onbekend.
Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) berekende vorig jaar dat het aantal gemiste doodsoorzaken door misdrijven jaarlijks twintig tot 25 keer hoger ligt dan in 2005. Voor Van de Goot en Diekstra reden om actie te ondernemen.
‘Door eerdere televisieprogramma’s, zoals Moord en Zelfmoord (Diekstra) en Doden liegen niet (Van de Goot), kruisten zich onze wegen,’ aldus Diekstra. ‘We hebben voor Doodsoorzaak: onbekend een team van ongeveer twintig experts om ons heen verzameld.’ Diekstra Van der Laan Advocaten, het Centrum voor Forensische Pathologie in Baarn, het Hilversumse onderzoeksbureau Digital Investigation en bureau Forensica uit Hengelo zijn daarbij de betrokken partijen.
De rol van Diekstra, tevens voormalig Hulpofficier van Justitie bij de Koninklijke Marechaussee, is niet louter juridisch. ‘Het gaat ook om het zoeken van aanknopingspunten, het verschaffen van informatie aan nabestaanden en praktische zaken, zoals het regelen van verhoren of een second opinion.’ Hoeveel tijd er in het initiatief gaat zitten, durft hij niet te voorspellen. ‘Dat is de ene week veel, de andere week minder.’
Wel is Doodsoorzaak: onbekend bedoeld als een duurzaam, langlopend initiatief. Van de Goot hoopt hiermee een aantal keiharde bewijzen van dwalingen te verzamelen. ‘Zodat de overheid eindelijk eens toegeeft dat het al meer dan honderd jaar verkeerd gaat en er nu echt iets moet gebeuren.’ Ziekenhuizen spelen volgens hem een dubieuze rol: ‘Die hebben er baat bij zo veel mogelijk natuurlijke doodsoorzaken te noteren, zodat het aantal verdachte oorzaken niet boven het landelijke gemiddelde uitkomt. Anders wil geen zorgverzekeraar nog zaken met ze doen.’
Nabestaanden kunnen vanaf vandaag hun zaak voor nader onderzoek indienen op doodsoorzaakonbekend.nl. Onderzoek vindt plaats aan de hand van fotomateriaal of door een lichaam op te graven. ‘Als een nabestaande vermoedt dat zijn zoon door cocaïnegebruik om het leven is gekomen, kan dat jaren later nog worden nagegaan,’ aldus Van de Goot.
Deelname aan het initiatief is gratis. ‘Doodsoorzaak: onbekend is echt iets wat uit eerder werk is voortgevloeid en past binnen onze praktijk,’ aldus Diekstra. ‘Mensen moeten zich ergens voor dit soort zaken kunnen melden en financiële kosten schrikken dan wellicht af. Dat willen we niet, mede omdat het voor ons in veel gevallen een kleine moeite is om nabestaanden van informatie te voorzien. Zie het als een stukje maatschappelijk verantwoord ondernemen.’