‘Voor veel geschillen werkt onze civiele procedure prima, maar voor bijvoorbeeld echtscheiding of burenkwesties is dat systeem van eisen en verweren niet optimaal.’ Dat zegt voorzitter van de Rechtspraak Frits Bakker dinsdag in het NRC als reactie op het onderzoeksrapport van het Hague Institute for Innovation of Law (HiiL).
Hiil stelt dat conflicten vaak worden versterkt door juridische procedures en dat ons rechtssysteem minder effectief is geworden. Bakker kan zich grotendeels vinden in de kritiek. ‘HiiL maakt de analyse dat juristen niet innovatief genoeg zijn en daar zit een kern van waarheid in, denk ik.’ Innovatie doorvoeren is echter gemakkelijker gezegd dan gedaan, waarschuwt Bakker. ‘Er staan bij aanpassingen natuurlijk ook wel grote belangen op het spel voor burgers. Als er innovatieve wetgeving wordt gemaakt, kijkt de Tweede Kamer altijd heel kritisch of er niet enkele burgers zijn die daar de dupe van worden.’
De conclusie van HiiL dat het recht te veel wordt gedomineerd door juristen, deelt Bakker niet. ‘Wij laten vanuit de Rechtspraak bijvoorbeeld allerlei wetenschappelijk onderzoek uitvoeren naar de effectiviteit van het rechtssysteem. Dat wordt lang niet altijd door juristen uitgevoerd, maar ook door psychologen en sociologen.’
Bakker ziet graag dat er meer ruimte komt om te kunnen experimenteren met nieuwe procedeervormen. ‘Wij hopen dat het kabinet het voor ons wettelijk mogelijk maakt om bij experimenten te kunnen afwijken van procedures, zodat we bijvoorbeeld bij één rechtbank kunnen experimenteren met een net iets afwijkende manier van werken.’