De wetsvoorstellen voor de boeken 1 en 2 van het Wetboek van Strafvordering hebben nog verschillende aanpassingen nodig, aldus de Raad van State in zijn advies.
De kritiek betreft onder meer de regels over aanwezigheid van de raadsman bij het politieverhoor, de positie van de hulpofficier van justitie en de rechtmatigheidstoets van de rechter-commissaris bij de inverzekeringstelling van verdachten.
Raadsman bij verhoor
Onder het wetsvoorstel wordt de mogelijkheid dat de raadsman op verzoek van de verdachte het verhoor kan bijwonen (voorgesteld artikel 28d Sv) gefaseerd opgenomen in het nieuwe wetboek. Hoe en wanneer dat proces is afgerond, is volgens de raad echter onduidelijk. ‘In de toelichting worden als redenen voor de gefaseerde invoering de benodigde tijd voor financiële dekking en voorbereidingen voor de invoering aangevoerd, maar gezien de inhoud van de ontwerprichtlijn, die verder gaat dan het voorliggende voorstel, is het onduidelijk of het tot invoering van de bepaling uit het wetsvoorstel zal komen.’
Positie hulpofficier
In hetzelfde artikel is bepaald dat de hulpofficier van justitie kan weigeren de raadsman tot het verhoor toe te laten, indien dit in het belang van het onderzoek dringend noodzakelijk is. De toelichting spreekt echter alleen van een ‘betrokkenheid’ van de hulpofficier bij een dergelijke beslissing. Dit is volgens de Raad van State niet genoeg en ook onvoldoende in het voorstel geregeld.
Schrappen toets rechter-commissaris
In het wetsvoorstel is geen plaats voor de rechtmatigheidtoets door de rechter-commissaris in het kader van de inverzekeringstelling; de huidige bepaling (59a Sv) wordt geschrapt. Een schending van artikel 5 lid 3 EVRM, aldus de raad. ‘Het EHRM stelt expliciet de eis van een automatische toetsing door een rechter van de rechtmatigheid van de vrijheidsbeneming.’
Vice-president Piet Hein Donner van de Raad van State adviseert eerst bovenstaande kwesties aan te passen voordat de wetsvoorstellen naar de Tweede Kamer wordt gestuurd. Eerder uitte de NOvA ook bedenkingen.