Legal Valley bundelt de krachten in het Gelderse juridische landschap. ‘Er zit hier enorm veel knowhow, misschien wel meer dan op de Zuidas.’
Door Jolenta Weijers
Ze zitten er ontspannen bij, Fred Hammerstein en Marcel Hielkema. De heren zijn dan ook ten volle overtuigd van hun verhaal: dat Gelderland er met ‘hun’ Legal Valley een prachtige club bij heeft.
Een valley van de grond tillen is hip, zeker in Gelderland. Je had er al Health Valley (in en rond Nijmegen), Food Valley (in en rond Wageningen) en Logistics Valley (zuidelijk Gelderland en de Liemers). Sinds kort is er ook Legal Valley: een bundeling van juridische spelers in de provincie.
Wat de valleys gemeen hebben, is het woord ‘innovatie’. Vernieuwing, verbetering van de sector, is hun primaire reden van bestaan. Legal Valley ziet zich wat dat betreft voor een extra uitdaging gesteld, want in het juridische landschap wordt de behoudende route het meest bewandeld. En hoewel daar met het oog op de rechtsbescherming veel voor te zeggen valt, moet de branche ook nieuwe wegen verkennen.
Denkkracht
‘Het veld ontwikkelt zich van puur juridisch tot meer maatschappelijk. Om innovatief te zijn, moeten juristen hun denkkracht inzetten om over hun eigen grenzen heen te kijken,’ zegt Fred Hammerstein. Als voormalig lid van de Hoge Raad en voormalig president van het Gerechtshof Arnhem werpt hij zich tegenwoordig graag op als bestuursvoorzitter van Legal Valley.
Gelderland is nadrukkelijk aanwezig in het juridische veld. De rechtbank zit er met haar militaire kamer. Het Gerechtshof heeft er naast de ‘gewone’ meervoudige kamer een penitentiaire kamer, militaire kamer en pacht- en grondkamer. Daarnaast herbergt de provincie de juridische opleidingen van de Radboud Universiteit en de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Last but not least telt de provincie vierhonderd advocatenkantoren waar zo’n twaalfhonderd advocaten werken.
Nachtje slapen
De Rechtspraak, zegt Hammerstein, heeft overigens een nachtje moeten slapen over haar deelname. ‘Legal Valley wordt betaald uit subsidies en partnerbijdragen. De Rechtspraak vroeg zich aanvankelijk af of het ethisch verantwoord was om zich aan te sluiten. Of het rechtsstatelijk is. Het antwoord is gelukkig een volmondig ‘ja’. Als je elkaars werk niet beïnvloedt, maar branchebrede progressie nastreeft, is er niets aan de hand.’
Naast Hammerstein zit Marcel Hielkema, directeur van advocaten- en notarissenkantoor Dirkzwager (met vestigingen in Arnhem en Nijmegen) en de geestelijk vader van Legal Valley. Van hem kwam het idee voor een club die de hekken tussen de juridische velden beslecht. ‘De advocatuur, de rechtspraak, het onderwijs, overheden: ze staan allemaal voor dezelfde uitdagingen en hebben allemaal dezelfde maatschappelijke belangen, maar er was weinig onderling contact. Dat is toch gek?’
Eureka
Dat het eureka voor krachtenbundeling juist van Dirkzwager komt, is overigens niet verwonderlijk. Het kantoor staat bekend als een van de eerste dat zijn juridische bibliotheek openbaar toegankelijk maakte. Het delen en verbinden zit de Arnhemse en Nijmeegse advocaten in het bloed.
De gedachte voor een juridische kruisbestuiving is in Gelderland in goede aarde gevallen. Sinds Legal Valley eind vorig jaar het licht zag, hebben zich juristen uit allerlei geledingen aangesloten: de provincie Gelderland, de gemeenten Arnhem, Nijmegen en Zutphen, het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, de Rechtbank Gelderland, het Openbaar Ministerie Oost-Nederland, de orde van advocaten, de Radboud Universiteit, de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, VNO-NCW Gelderland en Ondernemers Kontakt Arnhem.
Die laatste organisaties zijn van belang omdat Legal Valley niet alleen ontwikkelingen als digitalisering en de veranderende rol van juristen bij de kop pakt. Een tweede doelstelling is Gelderland nationaal en internationaal op de kaart zetten als juridische regio.
Driftig
Hielkema: ‘Door het opkomen van de andere valleys zie je bijvoorbeeld vraag ontstaan naar specifieke juridische kennis. Zo zitten twee van de drie topkantoren in de gezondheidszorg in Gelderland: Dirkzwager en Nysingh. Je ziet, dankzij Energie made in [Arnhem], hetzelfde gebeuren op energiegebied. Partijen als universiteiten spelen al driftig in op die kennisbundeling in de regio. Net als het bedrijfsleven – Unilever en Heinz hebben bijvoorbeeld onderzoekscentra in respectievelijk Wageningen en Nijmegen. Waarom zouden juristen dan achterblijven?’
Hammerstein: ‘De vanzelfsprekendheid om een kantoor op de Zuidas te zoeken, moet eraf. In Gelderland zit ontzettend veel knowhow, en op onderdelen misschien nog wel beter ook.’ Hielkema: ‘Daarom moet Legal Valley echt Gelders blijven. Als je het naar landelijk niveau tilt, verwatert het.’
De mogelijke winst voor advocatenkantoren daargelaten: voorop staat de maatschappelijke ontwikkeling van het vak. Vandaar ook dat Legal Valley jaarlijks het congres ‘Maatschappij & Recht’ houdt. Het eerste, in maart, trok ruim driehonderd bezoekers en had als thema ‘Privacy, lust of last?’. Het slotdocument is aangeboden aan de Autoriteit Persoonsgegevens. Het volgende congres, in 2018, gaat over ‘De jurist van de toekomst’.
Familierechtadvocaten
Bij dit soort onderwerpen, zeggen Hammerstein en Hielkema desgevraagd, vind je het belang van Legal Valley voor bijvoorbeeld familierechtadvocaten. ‘Ook zij hebben immers te maken met zaken als digitalisering. En ook zij moeten nadenken over hun maatschappelijke rol.’
In september lanceerde Legal Valley een vacaturebank. Niet alleen voor advocaten, maar voor allerlei juridische banen. Het moet de go to-website voor Gelderse hr-managers worden.
Legal Valley houdt elk kwartaal een juridisch kenniscafé. Daar komen onderwerpen aan de orde als ‘De scheiding der machten’, ‘De verwarde mens’ en ‘De weerbare overheid’. Doel is steeds de samenwerking tussen partijen en de juridische grenzen te onderzoeken.
De tevredenheid over ‘hun’ club is vooral tijdens de kenniscafé’s ontstaan, zeggen Hammerstein en Hielkema. ‘Dan blijkt dat er veel behoefte is aan zo’n verbond. Elkaar kennen helpt je vooruit. En dat is precies wat we willen. De hoofdofficier van justitie en de deken van de orde van advocaten hebben elkaar inmiddels vaker ontmoet dan ooit tevoren.’
Dit artikel is ook verschenen in het Advocatenblad van september 2017.