Asieladvocaten hebben flinke kritiek op het plan in het regeerakkoord om gefinancierde rechtshulp in de asielprocedure te beperken. De vereniging van asieladvocaten (VAJN) spreekt van een ondoordachte maatregel met negatieve effecten voor zowel asielzoekers als voor de overheid.
Volgens het regeerakkoord krijgen asielzoekers pas een advocaat toegewezen als de IND van plan is hun asielaanvraag af te wijzen. Dat is veel te laat, vindt de VAJN. ‘Op dat moment is de fase waarin de asielzoeker de reden van het asielverzoek moet onderbouwen immers al voorbij. Er zijn dan vaak drie interviews geweest en eventueel bewijs moet al zijn ingeleverd. Volgens de plannen van het kabinet zal de asielzoeker dat allemaal zonder rechtsbijstand moeten doen,’ aldus de vereniging in een persbericht.
De rechtshulp die na een voornemen tot afwijzen wel geboden zou worden is te weinig en te laat, meent de VAJN. ‘Er is dan maar één dag beschikbaar, waarin kennis moet worden gemaakt met de advocaat, de verslagen van verhoor met een tolk worden doorgenomen en een gedegen reactie worden opgesteld. Dat is volstrekt onmogelijk. In de huidige praktijk is het gesprek over een voornemen tot afwijzing het vierde gesprek met de advocaat en is er een vertrouwensband ontstaan tussen advocaat en asielzoeker.’
Volgens het regeerakkoord komt door de maatregel capaciteit vrij bij de IND. De VAJN bestrijdt dat. ‘Het tegendeel lijkt het geval: een door een advocaat goed voorgelichte asielzoeker vertelt wat van belang is, komt sneller tot de kern en realiseert zich beter de waarde van bewijs. Bovendien zorgt de inzet van rechtsbijstand vanaf het begin voor kwalitatief betere besluiten, waardoor er minder beroepsprocedures voor de rechtbank nodig zijn.’