De Haagse politiek maakt zich druk over de omvang van de georganiseerde criminaliteit in de provincie Brabant en ook daarbuiten. Het kabinet heeft een speciale wet aangekondigd tegen ondermijnende activiteiten van criminele groepen, de ondermijningswet. Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid komt binnenkort met de eerste plannen.
De regioburgemeesters, die de burgemeesters in de tien politieregio’s vertegenwoordigen, hebben de minister en de Tweede Kamer alvast een eigen ‘proeve van wetgeving’ gestuurd. Daarin zit een voorstel om van deelname aan georganiseerde criminaliteit een aparte grond voor voorlopige hechtenis te maken. ‘Deze vorm van criminaliteit vormt zo’n ernstige inbreuk op de integriteit van de maatschappij dat een aparte reden voor voorlopige hechtenis gerechtvaardigd is,’ schrijven de regioburgemeesters.
De regioburgemeesters doelen in hun voorstel niet specifiek op deelname aan een criminele organisatie ex artikel 140 Sr, maar vragen om een wijziging van artikel 67a lid 2 Sv. Als er ‘ernstig rekening mede moet worden gehouden dat de verdachte deelneemt aan georganiseerde vormen van criminaliteit’, zou dat een grond kunnen zijn voor voorlopige hechtenis. Dat moet het gaan om verdenking van een feit waarop zes jaar of meer staat.
Als verdachten geen legale inkomsten hebben, als ze gebruik maken van financiële afschermconstructies, als ze veel rondrijden in huurauto’s, dan zijn dat allemaal aanwijzingen van deelname aan georganiseerde criminaliteit. De rechter zou ze dan langer in voorarrest moeten houden, stellen ze.
Hoewel de ‘plukze’-wetgeving al twee keer is bijgesteld, willen de regioburgemeester dat ontnemingszaken van het OM tegen verdachten verder versimpeld worden. Bij de berekening van de criminele winsten die verdachten gemaakt hebben, moet uitgegaan worden van standaardkosten. Ook moet er een lijst komen van kosten die ‘in beginsel’ niet voor aftrek in aanmerking komen. Er is dan minder ruimte in ontnemingszaken voor de ‘interpretatie van de feiten’, geven de regioburgemeesters aan. Voor de rechter moet er wel een mogelijkheid blijven bestaan om van de voorgestelde regelgeving af te wijken.
Verder bepleiten de regioburgemeesters een uitbreiding van het Strafrechtelijk Executie Onderzoek, het SEO. Dat maakt nu al grondig onderzoek mogelijk naar financiën van een verdachte als hij is veroordeeld in een ontnemingszaak. De regioburgemeesters willen dat het middel ook ingezet kan worden bij verbeurdverklaringen en geldboetes.