E-Court is in 2009 opgericht, maar lijkt sinds kort aan een opmars bezig. De organisatie biedt ‘private rechtspraak aan’, via digitale procedures. De meeste zorgverzekeraars in Nederland gebruiken e-Court om betalingsgeschillen met cliënten te beslechten.
Sociaal raadslieden krijgen sinds eind vorig jaar regelmatig vragen van cliënten die opgeroepen worden om voor e-Court te verschijnen, meldt de LOSR. De organisatie deed onderzoek naar de rechtsgeldigheid van een e-Court beding, de onafhankelijkheid van e-Court en de rechtmatigheid van de kosten die deurwaarders in rekening brengen. In hun rapport concluderen de sociaal raadslieden dat het op al deze onderdelen niet in de haak is.
Arbitrage
Volgens de LOSR kan arbitrage daadwerkelijk van betekenis zijn wanneer betrokken partijen er bij een geschil bewust voor kiezen of wanneer speciale kennis vereist is die de overheidsrechter niet kan bieden, bijvoorbeeld over bouwtechnische kwesties.
Bij arbitrage voor ‘incassobulkzaken’, zoals bij e-Court, is geen sprake van een bewuste keus noch van specialistische kennis. Via de kleine lettertjes wordt de schuldenaar onbewust aan e-Court gelieerd. Dat merkt hij meestal pas als hij in financiële problemen raakt.
Terwijl de overheidsrechter de ‘zwakste partij’ een zekere bescherming biedt, is het zeer de vraag of e-Court dat ook doet, meent de LOSR. Volgens de organisatie is e-Court in feite een vorm van commerciële rechtspraak. ‘De bedrijven die e-Court als partij in de incassoprocedure in hun algemene voorwaarden hebben opgenomen, zijn de financiers van e-Court. Zij maken e-Court mogelijk. Het ligt voor de hand dat schuldeisers kiezen voor het scheidsgerecht dat de voor hen gunstigste procedure en uitkomst biedt. In hoeverre zullen dit soort aanbieders van commerciële rechtspraak, in het belang van hun voortbestaan, hun oren laten hangen naar de wensen van hun opdrachtgevers? E-Court heeft hierbij de schijn tegen’, aldus de LOSR.
De organisatie voegt daaraan toe dat e-Court niet transparant is. Uitspraken van e-Court worden niet gepubliceerd.
Volgens de LOSR doet de overheid er beter aan de toegang tot de rechter te verbeteren door de griffiekosten te verlagen.
e-Court
Voorzitter T. Hanenburg van e-Court laat weten dat ‘op geen enkele wijze sprake is van een afhankelijke relatie’. Dat uit zich volgens hem ook in uitspraken van e-Court. ‘Zowel eisers als gedaagden worden in de praktijk in het gelijk gesteld. En in enkele gevallen heeft e-Court zich niet-ontvankelijk verklaard vanwege de complexiteit van de betreffende zaak. De zaak is daarop aangebracht bij de kantonrechter. In alle stappen van de procedure worden procespartijen uitgenodigd tot een minnelijke oplossing en/of betalingsregeling. Er is geen drang en al helemaal geen verplichting de procedure te volgen bij e-Court. Gedaagden hebben altijd de mogelijkheid om voor de kantonrechter te kiezen.’
Volgens Hanenburg zijn de procedures van e-Court inclusief IT-processen talloze keren getest. ‘Het foutpercentage is nagenoeg nihil. We werken mee aan het verminderen van het aantal mensen in een schuldpositie en dat doen we met behulp van een procedure die met alle waarborgen is omkleed. Maar procederen blijft procederen; en dat is niet leuk, ook niet in de incassopraktijk.’
Hanenburg zegt verder de LOSR in het verleden te hebben uitgenodigd om de procedures toe te lichten, maar dat de organisatie daar nooit op is ingegaan. Hij voegt daaraan toe het aantal zaken bij de kantonrechter rechtstreeks van invloed is op de hoeveelheid werk voor sociaal raadslieden.
