Cox (50) was tot 2006 nauwelijks met het klimaat bezig. Dat veranderde toen een kantoorgenoot bij Paulussen Advocaten in Maastricht hem aanraadde Al Gores documentaire An Inconvenient Truth te kijken. ‘Ik vond het geschetste beeld zeer verontrustend en was verbaasd, boos zelfs, over het gebrek aan informatievoorziening via de media en de overheid over het klimaatprobleem,’ vertelt de Maastrichtse advocaat het Advocatenblad in 2015. ‘Hij heeft zich vastgebeten in dit thema, buiten zijn reguliere werk om,’ zegt oud-studiegenoot en cassatieadvocaat Menno Bruning. Cox verdiepte zich in de materie, begon met lezingen geven en verbond zich aan meerdere duurzaamheidsstichtingen.
‘Roger deed dit als bevlogen advocaat in het belang van ons allen. Dat is zijn verdienste en grote waarde.’
Ook dacht hij na over de rol van het recht in de klimaatdiscussie. Dat resulteerde in 2011 in het boek Revolutie met recht. Daarin bepleitte Cox als eerste dat de overheid vanuit het privaatrecht met succes aan te spreken is op haar klimaatverantwoordelijkheden via de gevaarzettingsleer en de rechtsplicht om een voor mens en milieugevaarlijke klimaatverandering te voorkomen. Als voorbereiding op zo’n procedure brainstormde Cox met Bruning regelmatig over mogelijkheden om dit binnen de trias politica bij de rechter op grond van artikel 3:296 BW af te dwingen, zonder een wetgevingsbevel en rekening houdend met het primaat van de politiek. ‘Zijn idee was losgezongen van een cliënt,’ zegt Bruning. ‘Urgenda kwam er daarna bij en gaf de Klimaatzaak in 2015 samen met de betrokken burgers een gezicht. Roger deed dit als bevlogen advocaat in het belang van ons allen. Dat is zijn verdienste en grote waarde.’
Urgenda won in 2015 de Klimaatzaak bij de rechtbank. ‘Het oorspronkelijke idee zoals Roger beschreef in zijn boek, werd in deze richtinggevende uitspraak bevestigd. Je kunt het er niet mee eens zijn, maar de rechtsplicht staat vast: de overheid moet klimaatverandering serieus nemen en is gehouden de internationale milieudoelen te halen.’ Milieudoelstellingen staan hoger op de politieke agenda in Nederland; de Urgenda-zaak krijgt navolging in andere landen. Met zijn Planet Prosperity Foundation legde Cox en passant de basis voor het cradle to cradle-principe en de circulaire economie in Nederland. ‘Hij hoefde het niet belangrijk te vinden,’ zegt Bruning. ‘Toch geeft hij zijn tomeloze energie, voor de toekomst van onze kinderen.’
Wapenfeiten
Roger Cox studeerde in Leiden en werd advocaat in 1994. Na enkele jaren bij Houthoff in Rotterdam trok hij in 2001 terug naar zijn Limburgse geboortegronden en verbond zich aan Paulussen Advocaten in Maastricht. Cox geeft over de hele wereld lezingen over klimaatverandering. Hij is onder meer senior fellow bij het Centre for International Governance Innovation in Toronto en bekleedt bestuursfuncties bij een groot aantal milieuorganisaties. Zijn boek Revolutie met recht vormde de basis voor de succesvolle klimaatprocedure tegen de Nederlandse staat. Voor zijn initiatieven op het milieugebied ontving Cox in 2015 het Duurzaam Lintje en in 2016 werd hij uitgeroepen tot de meest invloedrijke persoon in de verduurzaming van de Nederlandse bouwsector.
