Verborgen overcapaciteit in Amerikaanse advocatuur

Het is zo langzamerhand traditie geworden in de Amerikaanse advocatuur. Elk jaar houdt adviesbureau Altman Weil een enquête onder de kantoren, met als thema Law Firms in Transition. 

Bijna de helft van alle grote kantoren (> vijftig advocaten) doet inmiddels mee aan het onderzoek. Ze geven antwoord op vragen als ‘Hoe heeft de vraag naar uw diensten zich ontwikkeld?’ en ‘Wat denkt u dat de tarieven dit jaar doen?’ Aldus ontstaat een aardig beeld van zowel gemoedstoestand als ambities van de branche. 

Ook dit jaar hield Altman Weil de enquête, dit keer met een bijzonder tintje. Het was namelijk voor de tiende keer. Het adviesbureau greep de gelegenheid aan om de balans op te maken. Hoe heeft de Amerikaanse advocatuur zich in het achterliggende decennium ontwikkeld? 

In 2009 was het idee om de enquête te starten ingegeven door de recessie die de Amerikaanse economie het jaar daarvoor in haar greep nam. En hoewel bepaald geen sinecure, lag het antwoord voor de hand. Kostenbesparing: tarieven omlaag, personeelsbestand inkrimpen.

Anno 2018 is het voor de advocatuur veel complexer, stelt Altman Weil vast. ‘De dreiging is veel breder, kent meer nuances en is in de eerste plaats aangewakkerd door de kracht van de technologische evolutie, waardoor juridische diensten meer en meer algemeen en commercieel kunnen worden benut. Deze nieuwe dreiging is niet zozeer het gevolg van de recessie, maar is er wel door versneld.’ 

Het adviesbureau waarschuwt voor de gevolgen van de nieuwe dreiging. De meeste kantoren hebben in de nasleep van de recessie hun organisatie en financiële huishouding netjes op orde gebracht. Hoewel slechts een enkeling weer op het niveau zit van voor de recessie, hebben de meesten wel weer een comfortabel peil bereikt dankzij het opkomend economisch tij. Al met al wordt er dik verdiend in de Amerikaanse advocatuur.

Juist daarin schuilt het gevaar, denkt Altman Weil. ‘Dat creëert in veel kantoren een vals gevoel van veiligheid en leidt tot een van verkeerde focus. In reactie op de vorige recessie verzuimt men de volgende te onderkennen. De meeste kantoren kijken alleen naar de korte termijn, richten zich op de groei van bestaande activiteiten. Ze verzuimen naar de lange termijn te kijken en een antwoord te formuleren voor structurele ­dreigingen.’ 

Over meerdere jaren bezien gaat het allesbehalve crescendo, waarschuwt de consultant. Slechts veertig procent van de kantoren maakt melding van drie achtereenvolgende jaren van groei. Dat de meerderheid daar niet op kan bogen, toont volgens Altman Weil aan dat de juridische markt moeilijker en minder stabiel is geworden. 

De analisten van Altman Weil menen dat te weinig kantoren zich onderscheiden met nieuwe werkwijzen en nieuwe technologieën. Terwijl dat precies is wat de cliënten willen. Die eisen óf hetzelfde voor minder geld óf meer voor hetzelfde óf allebei. Als de bestaande kantoren daar niet in kunnen voorzien, zijn er genoeg alternatieve juridisch dienstverleners die graag het stokje overnemen en wél gebruikmaken van moderne technologie.

De gouden tijden van weleer zijn voorbij en komen niet meer terug, benadrukt de consultant nog maar eens. ‘Per saldo hebben veel kantoren te veel advocaten. Het gemiddeld aantal declareerbare uren per advocaat per jaar is sinds de recessie met enige honderden gedaald. Tenzij het overaanbod aan advocaten significant daalt, is het niet waarschijnlijk dat zich dat herstelt. Steeds meer juridisch werk wordt door bedrijven inhouse gedaan, verplaatst naar niet-advocatenkantoren of geautomatiseerd met hulp van technologische toepassingen.’

Altman Weil drukt de Amerikaanse advocatenkantoren dan ook op het hart werk te maken van innovatie, nu het nog kan. Maak gebruik van slimme technologie en onderscheid je van de concurrentie, is de boodschap. ‘Zij die de dringende noodzaak om te veranderen niet onder ogen zien, kunnen uiteindelijk weleens een onoverbrugbare achterstand oplopen.’